Wirdum

br. WIRDUM (VÓÓR 1594)

1. Gedenktekenen

a. Grafzerken

[489]ANNO 51, DEN IXDEN DACH JUNY, STRFF DE ERBER FROW OEDE FFROMA, DE GOT GNEDICH SI.
Wapens: Rechts: Froma [3]. Links: Een grote lelie, vergezeld rechtsbeneden en linksboven van een ster [Uilersma?].
N.B. Hierbij: GDW, nr. 491. Sterfdag 9 juni 1551.
GDW, blz. 138, nr. [489].

[490]1556, DEN 11 OCTOBRIS, STARF DE ERBARE FROWE MELDE FROMA, DE GODT GENAEDICH SI.
Wapens: Rechts: Froma [3]. Links: Onherkenbaar.
N.B. Datum misschien II OCTOBRIS.
GDW, blz. 138, nr. [490].

[491]ANNO 1576, DEN 7 MAY, STARF DE EDELVESTE UND VIELDUCHTIGE FROUWE BAWE IN DEN HAM ANDERS FROMA, DER GOT GENEDICH SY, UND LICHT UNDER DESSEN STEEN BEGR. BEGRAVEN.
N.B. Zie: GDW, nr. 489. Misschien inplaats van 7 MAY: Z MAY, dat is 2 MAY.
GDW, blz. 138, nr. [491].

[492]A° 1576, DEN 29 AUGUSTI, STORF DEN EDELVESTEN UNDE ERB. BALLO FROMA, THO WIRDUM, SLOCHT[E]R[EN], TEN BUER, OP DE MIDDELRUGEWART HOEVELINCK.
Wapens, waarbij: FROMA 1570: Rechts: Froma [3], doch I en II verwisseld. Links: Een naar boven gewende wassenaar, vergezeld van drie rozen. Helmteken: Froma [3].139
Kwartieren: I Aikema. II een grote lelie, vergezeld rechtsboven en linksbeneden van een sterretje [Uilersma?]. III een omgewende halve leeuw. IV een adelaar met borstschild, misschien beladen met drie sterren.
N.B. Afgebeeld: Maandblad Groningen, 1925, blz. 83; hier niet alle afkortingsstreepjes boven tekst met vaseline zwart gemaakt.
GDW, blz. 138, nr. [492]: hier wordt het wapen Aikema ten onrechte geïdentificeerd als Froma [2].

fo. WIRDUM (NA 1594)

1. Gebouwen

a. Kerk

1. Gebrandschilderd glas

[4232]Wapen: Gedeeld: I gedeeld: I een halve adelaar; 2 in blauw op een groen terras een ontziende zilveren gans met rode snavel en poten, met in de bek een gouden klaverblad; II in blauw drie gouden leliën, in het schildhart vergezeld van een rode roos. Schildhouders: twee omziende bruine leeuwen.
N.B. Zie wapen GDW, nr. 4241. Sedert c. 1960 schildhouder afgedwaald naar GDW, nr. 4602.
GDW, blz. 767, nr. [4232].

[4233]Wapen: Gedeeld: I in rood een zilveren huismerk nr. 569, vergezeld van de zilveren letters W.A.; II gedeeld: l een roodgetongde halve adelaar; 2 in zilver drie groene klaverbladen onder elkaar. Schildhouders: twee omziende roodgetongde bruine leeuwen.
GDW, blz. 767, nr. [4233].

[4234]Wapen: Gedeeld: I in rood een zilveren huismerk nr. 200, vergezeld van de letters I.1.; II gedeeld: I een roodgetongde halve adelaar; 2 in zilver drie groene klaverbladen onder elkaar. Schildhouders: twee omziende roodgetongde bruine leeuwen.
GDW, blz. 767, nr. [4234].

2. Meubilair

a. Klankbord

[4235]Op een zwarte bol een omgewende staande gouden adelaar [Aldringa]. N.B. Leden van geslacht Aldringa op Froma 1724-1791. Zie: OBS, blz. 488.
GDW, blz. 767, nr. [4235].

b. Banken

[4236]Wapens, waarbij: ANNO 1644: Rechts: Gedeeld: I in blauw een halve zwarte adelaar, uitgaand van de deellijn; II in zilver een blauwe dwarsbalk, beladen met een zilveren ster. Links: Gedeeld: I in zwart een gouden aanziende geharnaste man, houdend een opgeheven zwaard; II doorsneden: a. in goud twee uitkomende zwarte leeuwen;768 b. effen rood. Helmteken: een vlucht, waartussen een zilveren ster, de rechtervleugel schuinlinks doorsneden van blauw en zilver, de linkervleugel schuinrechts doorsneden van zilver en blauw. Dekkleden: rechts: zilver en blauw; links: goud en zwart.
N.B. Afgebeeld: Gruoninga 1971, blz. 25. Ook: A. M. Steenhuisen en F. K. Steenhuisen. Steenhuisen van Steenhuisheerd en andere gelijknamige groninger geslachten.Warnsveld 1974. Blz. 36. Wiltet Louwens en Remke Jelmers.
GDW, blz. 767, nr. [4236].

[4237]Wapens: Rechts: Doorsneden: A. Aldringa; B. De Sighers. Schildhouders: twee omziende leeuwen. Links: Doorsneden: A. Canter [1]; B. De Sighers. Schildhouders: twee omziende leeuwen.
N.B. In tweevoud. Afgebeeld: LGK, afb. nr. 66. Wigbolt Aldringa, op Froma 1724, op Rusthoven 1733, overleden tussen 9 maart en 15 november 1743, gehuwd Helena Canter, begraven Groningen 30 april 1763. Zie: NLW, 1938, k. 107. OBS, blz. 488, 490.
GDW, blz. 769, nr. [4237].

[4238]Wapen: In rood een bruinachtig geharnaste man met gepluimde helm, zwaaiend met een gouden zwaard [Van Halsema].
N.B. Groninger zilversmid Frederik Wilhelm van Halsema en zoon Diderik Frederik Johan van Halsema achtereenvolgens eigenaren van Rusthoven 1765-1784. Zie: GV.4. 1926, blz. 150, 159. OBS, blz. 491. Vergelijk: GDW, nrs. 4250, 4252.
GDW, blz. 769, nr. [4238].

c. Voetenbankje

[4239]J.G. 1722. Latere toevoeging: E.H.
GDW, blz. 769, nr. [4239].

3. Voorwerpen ten behoeve van de eredienst

a. Avondmalsbeker

[4240]Wapen: Gruys.
DIE MYN VLEESCH EET EN MYN BLOEDT DRINCKT, DIE HEEFT HET EEWIGE LEEVEN. JOAN. 6 vs 57.
N.B. Groninger keur 3/N [= 1666/1667], tijdens Hilbrand Gruys, op Froma. Zie: OBS. blz. 487. Toren in wapen losstaand. Vergelijk bijbeltekst met Joh. 6:56.
GDW, blz. 769, nr. [4240].

4. Gedenktekenen

a. Grafzerken

[4241]ANNO 1607, DEN 20 FEBERUARI IS IN DEN HEREN VERSTORVEN DE DOGENTSAME FROU GEELE OEMKES, DE HUSFROU VAN LIPPE SIERTS, WIENS SIELE GODT GENEDICH SY.
Wapens: Rechts: Gedeeld: I een halve adelaar; II drie leliën, in het schild hart vergezeld van een roos. Links: Gedeeld: I waarschijnlijk vier klaverbladen 1, 2 en 1; II huismerk nr. 570.
N.B. Zie wapen GDW, nr. 4232.
GDW, blz. 769, nr. [4241].

[4242]ANNO 16.5, DE ... , IS IN DEN HEREN ... DE ERB. LIPPE SIERTS ... SIELE GODT GENE ...
GDW, blz. 769, nr. [4242].

[4243]A° 1640, DEN 5 [JUN]Y, IS DE WEERD. WELG. HEER JOANNF' WINCKENIUS, PASTOOR TOT WIRDUM, GESTORVEN' EN-NE LIGT HIt-R BEGRAVEN.
Wapen: Aan een rank een druiventros met blad en klauwier.
GDW, blz. 769, nr. [4243].

[4244]A° 164., DEN 18 SEPT., IS GESTORVEN MARYA VAN DEYE, DE HUISVROUW VAN S. JOHANNES WINCKENIUS, EN LIGT HIR BEGRAVEN.
N.B. Laatste cijfer van jaartal waarschijnlijk 4, misschien 1 of 7.
GDW, blz. 769, nr. [4244].

[4245]ANNO 1646, DEN 4 JULYUS, IS [DEN] EERENTFESTEN WALGELEERDE[N] HAVICK LOUWENS IN DEN HEERE GESTORVEN, VOORWACHTENDE EEN ZAL. OPEERSTANDINGE IN CHRISTO.
Wapens: Rechts: Gedeeld: 1 een halve adelaar; II een ster. Links: Gedeeld: I een aanziende man met een ongepluimde helm, houdend een opgeheven zwaard; II twee tegenelkaar klimmende halve leeuwen, komend uit de bovenrand van een schildje. Helmteken: een vlucht, waartussen een ster.
N.B. Hierbij: GDW, nrs. 4248, 4251, 4253.
GDW, blz. 769, nr. [4245].

[4246]ANNO 1668, DEN 27 OCTOBER, IS DIE DEU... EN BOUCKE HARMS, GEWESENDIE HUISFROUWE VAN D ... (K]ERCKVOOGHT, GERUST, VERWACHTENDE EEN SALIGE OPSTANDINGE IN CHRISTO.
Wapens: Rechts: Onherkenbaar. Links: Een dwarsbalk, beladen met drie klaverbladen naast elkaar, de dwarsbalk vergezeld van drie knollen met afgesneden loof. Helmteken: een ster.
N.B. Niet meer aanwezig. Mededeling. Vrouw van Claas Cnol. Zie: A. M. Steenhuisen en F. K. Steenhuisen. Steenhuisen van Steenhuisheerd en andere gelijknamige groninger geslachten. Warnsveld 1974. Blz. 20. Wapenbeschrijving, ook van andere zijde ontvangen, onder voorbehoud betreffende rechts en links.
GDW, blz. 769, nr. [4246].

[4247]FENNA LUBBERS, PIA ADMODUM ET CASTA IN VIVIS UXOR GERH. ARNOLDI METELERCAMP, HUIUS PAGI PASTORIS CHARISSIMA NATA GRONINGAE A° 1663, DIE 7 IUL11, DENATA AD MARITUM IN WIRDUM A° 1691, DIE 27 NOVEMBRIS.
Wapens: Rechts: Een omgewende gekroonde leeuw. Links: Een dwarsbalk, beladen met drie rozen naast elkaar, de dwarsbalk vergezeld van drie leliën. Helmteken: een uitkomende gekroonde leeuw.
TERRA TEGIT CORPUS COELESTIS GLORIA MENTEM / PARTIBUS HIS IUNCTIS, TOTA BEATA SIFT.
GDW, blz. 769, nr. [4247].

[4248]ANNO 1705, MARTI IS DE ... HAVICK STEENHUIS ... CHRISTEL[YCK] IN DEN HEERE ONTSLAPEN, VERWAGTENDE UIT GENADE MET ALLE GELOVIGEN ... ZALIGE OPSTANDINGE TEN EEUWIGEN LEVEN ALLEEN DOOR JEZUM CHRISTUM ONZEN HEERE.
N.B. Zie: GDW, nr. 4245.
GDW, blz. 769, nr. [4248].

[4249]ANNO 1729, DEN 16 NOVEMBER, IS DE EERW. WELGEL. HENRICUS ROERINGH GERUST, IN ZYN LEVEN IN HET 28STE JAER PREDICANT GEWEEST TOT WIRDUM EN PRAESES VAN DE SYNODE, IN HET 60STE JAER ZYNES OUDERDOMS, EN IS ZOO UIT DIT STERFELYCKE OVERGEGAEN TOT 'T ONVERDERFELYCKE OM IN VOLLE GEMEENSCHAP MET ZYN GODT TE LEVEN.
Wapens: Rechts: Een omgewende arm, komend uit een van de rechterschildrand uitgaande wolk, de arm houdend een kroon en van onderen nabij de oksel vergezeld van een op een terras staand hart. Links: Op een terras een stam met vijf grote en vier kleine rozen aan gebladerde takken.
Vers: GDW, nr. 594.770
GDW, blz. 769, nr. [4249].

[4250]HIC SITAE SUNT EXUVIAE FRED. WILH. AB HALSEMA, NATI IN LOPPERSUM, PATRE THEODORICO AB HALSEMA, MATRE BIUCHE WITBES, DENATI RUSTHOVIAE DIE 29 MEN. MAlI 1767, A° AET. 85; OPTIMO PATRI PIETATIS ERGO HOCCE MONUMENTUM POSUIT T.F.I. AB HALSEMA IURIUM DOCTOR.
Wapen: Op een terras een gehelmde man in een lang eigentijds gewaad, zwaaiend niet een zwaard, houdend de andere hand aan de gordel. Helmteken: een vlucht.
GDW, blz. 770, nr. [4250].

[4251]ANNO 1775, DEN 24 MAAY, IS DE EERZAAME JELMER STEENHUIS, KERKVOOGT EN OUDERLING TOT WIRDUM. IN HET 78STE JAAR ZYNS OUDERDOMS OVERLEEDEN, VERWAGTENDE DOOR GODTS GENAADE EEN ZAALIGE OPSTANDINGE IN JESUM CHRISTUM.
N.B. Zie: GDW, nr. 4245.
GDW, blz. 770, nr. [4251].

[4252]VIRO NOB. ET CONSULTISSIMO DIDERTK FREDERIK IOHAN VAN HALSEMA I.U.D., HOVELINGO IN WIRDUM ET LOPPERSUM, IUDICI IN LOPPERSUM, OOSTERWYTWERT ETC., SOCIETATI GRONINGANAE PRO IURE PATRIO EXCOLENDO ET LITERATAE LEIDENSI ADSCRIPTO, QUI NATUS DIE XI NOV. MDCCXXXVI, OBIIT XXIV APRIL MDCCLXXXIV, MARITO OPTIMO MONUMENTUM HOC FIERI CURAVIT VIDUA MOESTISSIMA T. TICHELAAR.
Wapen: Op een terras een geharnaste man met gepluimde helm, houdend met de rechterhand een zwaard boven de schouders en achter het hoofd, de linkerhand aan de van de koppelriem afhangende schede.
QUI VETERUM LEGES RITUSQUE DOCEBAT AVORUM / FRISIADUM ET PATRIAE PUBLICA IURA SUAE / FAMA VIRI SUPEREST, LATUMQUE PERAMBULAT ORBEM / EXIGUUS QUAMVIS HIC TEGAT OSSA LAPIS / I. DE RHOER.
N.B. Afgebeeld: GVA, 1926, blz. 158/159. Zie: A. Th. van Deursen. Jacobus de Rhoer 1722-1813. Groningen 1960. Blz. 84.
GDW, blz. 770, nr. [4252].

[4253]ANNO 1721, DEN 28 MAART, GEB. JANNES STEENHUIS OP TER BORG, OVERL. ALDAAR 1795.
N.B. Zie: GDW, nr. 4245. Tekst door nakomeling ontworpen en aangebracht op grond van gissingen, c. 1930. Gedoopt Wirdum 28 maart 1721 Jan, zoon van Jelmer Steenhuis en Elsebyna Ringels, begraven Wirdum 20 november 1796. Zie: DTB, nr. 558, en bijlage huwelijksakte Loppersum 4 februari 1815.
GDW, blz. 770, nr. [4253].






Contact


Bron: A. Pathuis, Groninger gedenkwaardigheden. Teksten, wapens en huismerken van 1298-1814
(Assen/Amsterdam 1977), met aanvullingen en correcties door R.H. Alma.
Met dank aan Elibert Datema voor het scannen en ocr'en.
Aanvullingen en correcties graag naar mailredmeralmanl.



Laatst bijgewerkt 6 januari 2012
Naar begin van de pagina