|
bq. WINSCHOTEN (VÓÓR 1594)
1. Klokken, uurwerken en windvanen
a. Klok
| [488] | SANCTUS VYTH BYN ICK GENANTH / OM CHRISTI BLOET DROECH IK DER MYNNEN BANT / OECK KATHERINA WELHELGER MAGET / OM CHRISTO TO STERVEN WORT IC NYE VERSAGET / DOE DESSE KLOCK WERT GHEGOTE / DOE WAS MEISTER TONNIS KERKER TOE WINSCHOTE / ARNOLDUS DE WOU ME FECIT ANNO DOMINI MCCCCCIIII.
| N.B. Niet meer aanwezig. Vermeld: RAG, Archief kerkvoogdij Winschoten, inv. nr. 23. Misschien noemt dit in of na 1826 vervaardigde afschrift naam van kerkheer ten onrechte TONNIS, immers, 5 december 1504 was Tammo pastoor. Zie: GAG, Register Feith 1554, nr. 47. |
| GDW, blz. 138, nr. [488]. |
|
fm. WINSCHOTEN (NA 1594)
1. Gebouwen
a. Kerk
1. Deuromlijsting
| [4154] | VERNIEUWT INT JAAR 1772 ONDER DIRECTIE VAN DE KERKVOOGDEN D. HEER DOCTER H. R. HOETH EN D'EERENTVESTE COOPM. H. POST TEN TYDE DE HEEREN J. WERUMEUS EN C. SMIT PREEDICANTEN, WAREN.
B. CRENTE[R], BEELT EN STEENHOUWER.
| N.B. Verplaatst van westelijke buitenmuur naar binnenzijde van kerk, 1906. Afgeheeld NBS, blz. 64. |
| GDW, blz. 755, nr. [4154]. |
|
2. Gebrandschilderd glas
| [4155] | JOHANNES CONRADUS HUBBELINK, PASTOR IN WINSCHOOTEN, EN JOHANNA KETEL ANDERS HUBBELINK, EHELUIDEN. ANNO 1709.
| N.B. Vermeld: GMV, 1900, blz. 11, nr. 13. Soortgelijke toepassing: GDW, nr. 2139. |
| GDW, blz. 755, nr. [4155]. |
|
b. Kosterie
1. Gedenksteen
| [4156] | GEBOUWD IN 'T JAAR 1793, TOEN NANNO JAKOBS EN T. F. SCHELTS KERKVOOGDEN, J. A. CREBAS ELIGEERDE EN J. ABBINGA ORGANIST EN SCHOOLMEESTER WAAREN.
| WERK HIER MET LUST IN UWEN STAND / VOOR 'T SCHOOL, DE KERK EN 'T VADERLAND. |
| N.B. Sedert 1931 niet meer aanwezig. Afgebeeld: T. Potjewijd. Kent U ze nog ... de Winschoters. Zaltbommel 1975. Nr. 28. Zie ook: GDW, nr. 5096. |
| GDW, blz. 755, nr. [4156]. |
|
2. Klokken, uurwerken en windvanen
a. Klok
| [4157] | GEGOTEN IN HET JAAR 1773, TOEN DOCTER HINDRIK RUDOLF HOETH EN DE ERENVESTE KOOPMAN HINDRIK POST KERKVOOGDEN EN DOCTER DERK MESTINGH ELIGEERDE TE WINSCHOTEN WAREN. J. BORCHHARD FUDIT ENCHUSAE A° 1773.
| N.B. Afgebeeld: NPT, 1950, blz. 218/219, alwaar niet alle letters met krijt opgewerkt. |
| GDW, blz. 755, nr. [4157]. |
|
3. Meubilair
a. Preekstoel
4. Voorwerpen ten behoeve van de eredienst
a. Bijbel
| [4158][a] | OP DEN 23STE MAART 1710 BEN ICK JOHANNES HEGH, OUD 32 JAAR 9 M. TOT WORMER VOOR SCHOUT ENDE SCHEPENEN GETROUWT MET MAGTELTJE ENGELSZ, WEDE VAN SAL. REYNDERT VAN DER PADEN, OUD 29 JAER ENDE 2 M.
|
| [4158][b] | OP DEN 16D OCTOBER 1710, DES SMORGENS DE KLOCK 21 UUR, IS MYN VROUW MAGTHELTJE ENGELSZ IN DE KRAEM BEVALLEN VAN EEN JONGE SOON ENDE IS DES SAVONTS IN DE KAPEL TOT ALKMAER DOOR DO. VERMAATEN GEDOOPT ENDE GENAAMT BERNARDUS, DE GETUYGEN WAEREN ADRIAEN VAN SANTEN ENDE MARIA MARTYN.
|
| [4158][c] | DEN 1STE APRIL 1711 IS MYN VROUW NAER 12 DAGEN SIECKTE AEN DE KINDERPOCKJES DES WOENSDAGMORGENS OMTRENT DE CLOCK SES UUREN IN DEN HEERE GERUST ENDE IS OP SATURDAG, SYNDE DEN 4E DITO, DES SNAMIDDAGS OMTRENT 3Z UUR IN DE GROOTE KERCK TOT ALCKMAER INT GRAFF VAN HAER OUDERS BEGRAVEN.
| GDW, blz. 755, nr. [4158][a-c]. |
|
5. Gedenktekenen
a. Grafzerken
| [4159] | gerardus wemhof pastor sub sole decembris VnDeCIMo fInIt, perpes at eIVs honos. anno 1547 roropae natus, 1582 pastor a winschotanis vocatus.
| Wapen: Een monogram, gevormd van de letters G.W.756 |
| N.B. Chronogram 1614. Afgebeeld: GDW, plaat XXXII. Rorup, halverwege tussen Winterswijk en Munster. |
| GDW, blz. 755, nr. [4159]. |
|
| [4160] | ANNO 1617, DEN 3 NOVEMBRIS, IS IN DEN HEREN ONTSLAPEN DIE EERBARE FRERICK DOEDENS, VERWACHTENDE EEN FROLIKE UPERSTANDINGE IN CHRISTO.
| Wapens: Rechts: Gedeeld: I huismerk nr. 562; II een klaverblad, een ster en een klaverblad onder elkaar. Links: In de bovenhelft van het schild twee tegenelkaar klimmende halve leeuwen. Helmteken: een ster. |
| GDW, blz. 757, nr. [4160]. |
|
| [4161] | ANNO 1643, DEN 22 NOVEMBER, IS DE ERBAR WYEERT TYARCKS CHRISTELICK IN DEN HEREN ENT ... WINSCHOOT, OLT SYNDE 49 JAER, VOORWACHTENDE EEN SALIGE OPERSTANDINGE DOOR CHRISTUM.
| Wapens: Rechts: Een omgewend springend hert. Links: Een leeuw. Helmteken: een uitkomend hert. |
| GDW, blz. 757, nr. [4161]. |
|
| [4162] | ANNO 1645, DEN 5 SEPTEMBRIS, IS DE EERNTVESTE WELGELERDE EN DER RECHTEN WEL ERVAERNE WILHELMUS LUPKENS IN GORT ENTSLAPEN, OLT 37 JAR. VERWACHTET EN SALIG OPERSTANDINGE,
| DEPOSITA MORTALITATE IMMORTALITATE FRUOR. |
| N.B. Niet meer aanwezig. Vermeld: De wapenheraut, 1905. Blz. 316. In de fundan)enten van het glaspakhuis der firma T. Koops, Venne, zijn oude grafzerken verwerkt. |
| GDW, blz. 757, nr. [4162]. |
|
| [4163] | ANNO 1647, DEN 8 DECEMBER, IS CHRISTELIC IN DEN HEERE ONTSLAPEN DE EERENTVESTE TIARCK TIARCKS, KERCKVOOGHDT TE WINSCHOTE, VORWACHTENDE EEN ZALIGE OPSTANDINGE IN JESU CRISTO, OLT ZYNDE 50 JAREN ENDE LEIT ALHIER BEGRAVEN.
| Wapen: Gedeeld: I een omgewend klimmend hert; II een leeuw. Helmteken: een uitkomend hert. |
| GDW, blz. 757, nr. [4163]. |
|
| [4164] | ANNO 1666, DEN 26 JUNY, IS DE DEUGHDTRYCKE VROUWE HINDRICKTIEN ... HUISVROUWE VAN DEN ERENTVESTEN TONNIS JANS, COOPMAN IN WINSCHOOT, ZEER GODTZALIGH IN DEN HEERE ONTSLAPEN IN HET 26STE JAAR HARES OUDERDOMS, VERWACHTENDE EEN VROLICKE OPSTANDINGE TEN EWIGEN LEVEN.
| Wapens: Rechts: Gedeeld in vier stukken, het linker veld doorsneden in vier stukken, en over alle deellijnen en snijlijnen heen een omgewende leeuw. Links: Gedeeld en met een schildvoet, beladen niet drie klaverbladen, 2 en 1: I op een terras een tegen een boom klimmend omgewend hert; IIeen lelie, een ster en een lelie onder elkaar. Helmteken: een uitkomende leeuw. |
| HIER RUST MYN LYF EN WERT TOT AARDE / MAAR BOVEN LEEFT MYN ZIEL IN WAARDE / EN PRAALT DAAR IN GODS HEILIGHDOM / TER TYDT TOE, DAT DIE BEYD WEER PAAREN / OM TZAAM VOOR EEUWIGH TE VERGAAREN / IN D'ECHT MET CHRIST MYN BRUIDEGOM / M.SCH. |
| N.B. Vergelijk wapen met: GDW, nr. 2514. |
| GDW, blz. 757, nr. [4164]. |
|
| [4165] | ANNO 1667, DEN 28 APRIL, IS D. ERENTF. ALBERT WINSHEMIUS. SOLLICITEUR, TEN HUISE VAN D' E. PASTOR FOCCO THEODORI TOT WINSCHOTEN CHRISTLYCK ONTSLAPEN, OUT 74 JAER, EN DEN 4 MAY ALHYR BEGRAVEN, VERWACHTENDE EEN SALIGE OPSTANDINGE.
| Wapen: Een dwarsbalk, beladen met een vierbladige roos tussen twee vierpuntige sterren, de dwarsbalk vergezeld van boven van een in evenwicht hangende weegschaal en van onderen van een platte vis. Helmteken: een zespuntige ster. |
| GDW, blz. 757, nr. [4165]. |
|
| [4166] | HENRICUS HULSEBUSCH NATALIBUS VITA PROFESSIONE THEOLOGUS ET PER 26 ANNOS WINSCHOOTAE PASTOR FIDELISSIMUS PATTRISQUE SUCCESSOR NATUS WINSCHOOTAE DIE 25 DECEMB. 1619, DENATUS DIE 1 JANUA. 1672, ET CATHARINA ARENDTS, OOSFRISIANA, UXOR EIUS DILECTISSIMA VIXERUNT IN CONIUGIO MUTUO PER AN. 20 NATA AN° 16--- DIE --- DENATA AN° 1666, DIE 5 AUGUS.
| Wapens: Rechts: Op het midden van een drietoppige heuvel een tak, zich splitsend in drie twijgen, elk eindigend in een hulstblad. Links: Een dwarsbalk, vergezeld van boven van drie sterren, 2 en I, en van onderen van drie klaverbladen, 2 en 1. |
| REQUIESCUNT HEIC. MELIOR EST BONA FAMA QUAM UNGUENTUM PREHESUM. |
| GDW, blz. 757, nr. [4166]. |
|
| [4167] | ANNO 1698, DEN 30 JULY, 1S IN DEN HEERE ONTSLAPEN DEN EERW. WELGELEERDEN DO. MESCHE LOBAN HAYTZEMA, NAEDAT HY 25 JAAR, 5 MAANDT EN 12 DAGEN DIT LANDT SYNER VREEMDELINGHSCHAP HADDE DOORGEWANDELT, IN WELCKEN TYDT HY DE BEDIENINGE ALS EEN GETROUW PREDICANT 3 JAAR MIN EEN MAANDT TOT WERNER ENDE ALHYER IN DESE PLAATSE 15 WEECKEN LOFLYCK HEEFT WAERGENOMEN, VERWACHTENDE EEN SALIGE OPSTANDINGE IN CHRISTO.
| Wapens: Rechts: Gevierendeeld: I en IV een staand lam, die in het eerste kwartier omgewend; II en III een met twee pijlen van boven naar beneden schuinkruislings doorstoken mensenhart. Links: Een dwarsbalk, vergezeld van boven van een uitkomend hert en beneden van drie schelpen. Helmteken: een paaslam. |
| Bijbeltekst: Psalm 102:24. |
| N.B. Afgebeeld: H. Haitzema Viëtor. Het geslacht Viëtor en aanverwante familiën. Amsterdam 1910. Blz. 108/109. |
| GDW, blz. 757, nr. [4167]. |
|
| [4168] | AYELKO MEYNDERTS, GEBOREN IN WINSCHOOT DEN 29 JANUARIUS INT JAAR ONSES HEEREN 1680 EN IS IN SYN LEEVEN GEWEEST PREDICANT DES GODLYCKEN WOORDTS, EERST IN DE PEKEL A, DAERNAE TOT FARMSUM ENDE TEN LAESTEN BEROEPEN TOT WINSCHOOT EN IS IN DEN HEERE CHRISTELYCK ONTSLAEPEN DEN 20 JUNIUS INT JAAR ONS HEEREN 1709 EN LEYDT ALHIER TOT WINSCHOOT BEGRAEVEN, VERWACHTENDE MET ALLE WAERE GODTSALIGE EEN VROOLYCKE OPSTANDINGE DOOR JESUM CHRISTUM ONSEN HEERE.
| Wapens: Rechts: Drie leliën, 1 en 2. Links: Een gesloten boek, de krappen rechts. |
| HIER RUST EEN LERAER GODS, O WINSCHOOTER GEMEYNT / DIE SEER NAE U VERLANGD, 'T IS MEYNDERTS, DIE U MEYNDT / NAER HY TOT CHRISTI KOY TWIE KUDDEN HAD GEWEYDT / U ALS SYN DERDE OOCK TE DOEN ALDAER GELEYDT / MAER JUST ONTRENT DEES TYDT HEM D'OPPERHERDER RIEP / HY VEERDIG WELGETROOST BEREYD IN GODT ONTSLIEP / SCHOON VALSCKER VRINDEN NYT U GAF SOO MENIG STOOT / O MEYNDERTS, LEEF U LOF DOG LANGE NAE UW DOOD. |
| GDW, blz. 757, nr. [4168]. |
|
| [4169] | A° 1723, DEN 11 DECEMBER, IS BOUWYNA EYSINGHE, IN HAAR LEVEN HUISVROUW VAN ALBERTUS RELOTIUS, SEER CHRISTELIK IN DEN HEERE ONTSLAPEN INT 37STE JAAR HAARS OUDERDOMS, VERWAGTENDE EEN SALIGE OPSTANDINGE DOOR JESUS CHRISTUS.
| Wapen: Op een terras een boom. Helmteken: een boom. |
| SOO HAAST DE DOODT MY KWAAM BESTRYDEN / VIEL IK IN EEN SEER DIEPE SLAAP / MYN MEDGESEL WILD' MY VERBLYDEN / MET JESUS TAAL EN RIEP, O WAAK / MYN TWEEDE ZIEL SAL HY DOEN SCHEYDEN / U VAN MY EN 'T LICHAAM VAN D'ZIEL / O WREEDE DOODT, LAAT HAAR TOCH BEYDEN / TOTDAT 'K MEEGA NA 'S HEMELS PRIEEL.758 |
| GDW, blz. 757, nr. [4169]. |
|
| [4170] | ANNO 1728, DEN 15 NOVEMBER, IS DE KERKVOOGT SIPKO D'JONGE, IN SYN LEVEN CHIRURGUS EN WEDMAN IN WINSCHOTEN, IN DEN OUDERDOM VAN OMTRENT VYF EN VYFTIG JAAREN IN DEN HEERE ONTSLAPEN, VERWAGTENDE EEN ZALIGE OPSTANDINGE IN JESUM CHRISTUM.
| Wapen: Gedeeld: I een rechter oog en een met twee pijlen van boven naar beneden schuinkruislings doorstoken hart onder elkaar; II op een terras een bladerloze boom en in de kruin een zittende vogel, houdend in de snavel drie kleine ronde gesteelde vruchten, 1 en 2. |
| D'JONG, DIEN WAARDEN TEMPELVOOGT / WIENS GEEST NU BETER DEEL BEOOGT / DIE LEYD TERNEER GEVELD EN RUST / DIEN NOYT BESWEEK IN YVER LUST / TOT BEST VANT HUIS EN WINSCHOOTS KERK / RUST HIER NU ONDER DESE SERK. |
| GDW, blz. 758, nr. [4170]. |
|
| [4171] | 1730, DEN 30 APRIL, IS GESTORVEN HINDRICK HECKMAN, WOONACHTIG TOT BLEIHAM, OUT RUIM 70 JAAREN EN LEIT ALHYR BEGRAAVEN, VERWAGT EEN ZAALYGE OPSTANDINGE.
| Wapen: Gedeeld: I boven een effen schildvoet een aanziende wildeman, dragend op de linkerschouder een knots, waarbij vanuit de elleboog van de opgeheven rechterhand een onduidelijk, lepelvormig voorwerp schuinrechts naar beneden hangt; II twee versmalde en verkorte dwarsbalken, waaronder aan de zijde van de deellijn een versmalde dwarsbalk van halve lengte, en een vogel met kuif en lange snavel, staand op de bovenste der dwarsbalken, samen niet meer ruimte innemend dan een verbrede dwarsbalk. Helmteken: een op de wrong staande kroon, bestaand uit een hoofdband met zes paarlen naast elkaar en hierop rustend drie paarlen, één op elke zijkant en één in het midden. |
| Bijbeltekst: Psalm 90 : 10, zonder de laatste vier woorden. |
| GDW, blz. 758, nr. [4171]. |
|
| [4172] | 1739, DEN 1STEN SEPTEMBER, IS DOOR EEN SEER SAGTE DOOT EVENALS SLAPENDE ONTSLAPEN EN IN DEN HEERE GERUST DEN WELEERWAERDEN EN SEERGELEERDEN HEER J. C. HUBBELINK, IN 'T 66 JAER SYNES OUDERDOMS EN 'T 40 SYNER BEDIENTNGE EN LEIT ALHIER BEGRAVEN.
| Wapen: Gedeeld: I doorsneden: a. drie sterren, 1 en 2; b. een omgewende adelaarspoot; II een dwarsbalk. |
| GDW, blz. 758, nr. [4172]. |
|
| [4173] | ANNO 1745, DEN 2 MEERT, IS IN DEN OUDERDOM VAN 65 JAREN EN 4 DAGEN OVERLEDEN DE DEUGTZAME KENNA FOPKENS, WEDUWE WYLEN DE KERKVOOGT SIPKO DE JONGE, VERWAGTENDE MET ALLE GELOVIGEN EEN ZALIGE OPSTANDINGE ALLEEN DOOR JESUM CHRISTUM.
| Wapen: Gedeeld: I een rechter oog en een met twee pijlen van boven naar beneden schuinkruislings doorstoken hart onder elkaar; II op een terras een bladerloze boom en in de kruin een vogel. |
| D'JONGE HAD IN SYN TYT 'T BESTIER VAN DESE KERK / SYN EGTGENOOT RUST HYR BENEEDEN DESE SERK / JEHOVA GODT GUN HAAR NA SYN BEPAELDEN RAAT / TE SEGGEN: HEER SUET ONS EN HET GEGEVEN ZAAT. |
| GDW, blz. 758, nr. [4173]. |
|
| [4174] | HIER RUST DE EERZAME JAN MESTING, COOPMAN EN KERKVOOGT GEWEEST TOT WINSCHOOT, GESTORVEN DEN 8STEN MEERT 1749, OUT IN HET 60TIGSTE JAAR.
| Wapen: Doorsneden: A. op een terras een bos van drie bomen, en een daaruit komend omgewend springend hert; B. een rechter oog en een met twee pijlen van boven naar beneden schuinkruislings doorstoken hart onder elkaar.759 |
| MENSCHS LEVENSDRAAT BEPAALT / 'T IS BLYCK DAARVAN IN DESEN MESTINGS LICHAAM RUST HYR / 'T MOST DOGH ZYN AFGESNEDEN / DIEN IVERAAR IN TYD / TROUW SORGER IN ZYN WERK / EEN HOEDER VAN DEES KERK / RUST ONDER DESEN ZERK. |
| N.B. Afgebeeld: NPT, 1950, blz. 218/219. |
| GDW, blz. 758, nr. [4174]. |
|
| [4175] | FOLKERUS RYPMA, GESWOREN IN GRONINGEN EN KERKVOOGD TOT WINSCHOTEN, GEBOREN DEN 21 JANUARY 1707, GESTORVEN DEN 11 APRIL 1751.
| Wapen: Een uit een omgekeerde keper komende zaadbol van een papaver op een stengel met aan elke zijde een ingesneden blad. |
| GDW, blz. 759, nr. [4175]. |
|
| [4176] | 1757, DEN 4DEN MEERT, IS ONTSLAPEN DEN WELEERWAARDEN ZEERGELEERDEN HEER J. C. HUBBELINK J. C. FIL., IN HET 46STE JAAR ZYNS OUDERDOMS, NADAT TE METSALAWIER 1, TE WOLVEGA 5 EN LAATST TE WINSCHOOT 17DE HALF JAAR HET WERK DER BEDIENINGE YVERIG HADDE WAARGENOMEN, EN LIET ALHIER BEGRAAVEN.
| Wapen: Doorsneden: A. drie sterren, 1 en 2; B. een omgewende adelaarspoot. |
| GDW, blz. 759, nr. [4176]. |
|
| [4177] | ANNO 1781, DEN 5 JULY, IS DE DEUGTSAME ANJE ABELS, BEMINDE EGTGENOOTE VAN DE EERENTFESTE KERKVOOGT J. H. DETMERS TOT BLYHAM ONTSLAAPEN IN DEN OUDERDOM VAN 43 JAAREN EN 3 MAANDEN EN LEIT ALHIER BEGRAAVEN.
| Wapen: Op een terras een omgewende leeuw. |
| GDW, blz. 759, nr. [4177]. |
|
Contact
Bron: A. Pathuis, Groninger gedenkwaardigheden. Teksten, wapens en huismerken van 1298-1814
(Assen/Amsterdam 1977), met aanvullingen en correcties door R.H. Alma.
Met dank aan Elibert Datema voor het scannen en ocr'en.
Aanvullingen en correcties graag naar mail redmeralma nl.
|
|
|
