|
k. BLIJHAM
1. Gebouwen
a. Kerk
1. Gedenksteen
[973] | IN DEN JAARE 1783 IS DESE KERK TOT EERE GODES EN STIGTING DER GEMEINTE GEBOUD, TOEN GERHARDUS OOMKES PASTOR, HELENIUS EPPENS EN JACOB HESSELS DETMERS KERKVOOGDEN, D.E. EEVERT HARMS EN HARM AD DES HYRTOE VOLMAGTEN WAAREN.
STAA LEZER IN Drr GODSHUIS STIL / BEDENKT DE GAAV UIT VRYE WIL / DOOR HUUSMAN, BURGER EN GEMEEN / UW ROEM EN LOF LEEV OP DEES STEEN. |
GDW, blz. 219, nr. [973]. |
|
2. Klokken, uurwerken en windvanen
a. Klok
[974] | SOLI DEO GLORIA. FUDIT J. BORCHARD GRONINGAE 1749. AILKO DOEDENS, PASTOR, LUCAS SCHMAAL, WILLEM POPPES, KERKVOOGDEN.
N.B. Niet meer aanwezig. Vermeld: CVO. Sedert 1872 vervangen door GDW, nr. 322. |
GDW, blz. 219, nr. [974]. |
|
3. Voorwerpen ten behoeve van de eredienst
a. Avondmaalsbeker
[975] | HERMANNUS SCHMAAL, PASTOR, KOENE AEILKENS EN TIAERCK LUPKENS, KERCKVOOGDEN TOT BLEYHAM ANNO 1697.
GDW, blz. 219, nr. [975]. |
|
4. Gedenktekenen
a. Grafzerken
[976] | ANNO 1638, DEN 29 ... GERUST ENDE VERWACHTENDE ... Wapen: Onherkenbaar. Helmteken: een heraldieke roos.
N.B. Vergelijk helmteken met GDW, nr. 978.220 |
GDW, blz. 219, nr. [976]. |
|
[977] | ANNO 1657, DEN ... DEUGHTSAME TROUTET ... HUISFROUWE VAN FEYO AELD[RIX] IN DEN HEERE ONTSLAEPEN, OLT 3 ... EN VERWAGTENDE MET ALLE WAARE GELOVIGEN ...
Wapen: Gedeeld: I onherkenbaar; II doorsneden: a. een wassenaar, vergezeld van een ster; b. een leeuw. |
N.B. Hierbij: GDW, nr. 982. Niet meer aanwezig. Vermeld: GSL, blz. 62. Zie: T. Boelema Diddens. Genealogie van het geslacht Ten Have. Noordbrock 1965. Blz. 40. |
GDW, blz. 220, nr. [977]. |
|
[978] | ANNO 1723, DEN 28 SEPT., IS DE EERW. WELGEL. HEER HARMANNUS SCHMAAL, IN ZYN LEVEN PRAEDICANT TE BLYHAM, IN DEN HEERE ONTSLAPEN IN HET.7sTE JAAR SYNS OUDERDOMS, NADAT HY 33 JAREN PRAEDICANT WAAR GEWEEST, VERWAGHTENDE MET DE WARE GELOVIGHE EEN ZALIGE OPSTANDINGE DOOR JESUM CHRISTUM.
Wapen: Gevierendeeld: I drie aanstotende en van de rechterschildrand uitgaande halve ruiten en een uit de middelste dezer ruiten uitkomende omgewende, gehalsbande en van achteren geringde hond; II doorsneden: a. een huis; b. drie naast elkaar staande bomen en achter de beide buitenste een omgewende springende haas; III drie rozen; IV doorsneden: a. een leeuw; b. een met een sabel stekende geklede man te paard. Helmteken: een heraldieke roos. |
ENDE IK HOORDE EEN STEMME UIT DEN HEMEL, DE TOT MY SEIDE: SCHRYFr: SALIGH ZYN DE DOODEN, DIE IN DEN HEERE STERVEN, VAN NU AN. APOCALYP. CAP. 14 vs. 13. |
N.B. Harmannus Schmaal hertrouwde als weduwnaar van Pietertje Langerhuizen met Beelke Hazelhof. Zie: NGP, blz. 168. Vergelijk wapen en helmteken met: GDW, nrs. 976, 4013. |
GDW, blz. 220, nr. [978]. |
|
[979] | ANNO 1729, DEN 28 JANUARIUS, IS DE E. DEUGTSAME HESTER SCHINKELS, GEWEESENE HUISVROU VAN D.E. DERCK HASELHOFF, CHRISTELYK IN DEN HEERE ONTSLAPEN, OUT SYNDE INT 49 JAAR, VERWAGTENDE EEN ZALIGE OPSTANDINGE DOOR JESUM CHRISTUM.
Wapen: Gevierendeeld: I een geklede arm, komend uit een van de deellijn uitgaande wolk, houdend een zwaard schuinlinks: II een huis met drie puntgevels naast elkaar; III een omgewende leeuw; IV op een terras drie heuvels op elke heuvel een boom en achter de buitenste stammen een gaande haas. Helmteken: een uitkomende arm, houdend een zwaard. Bijbeltekst: Jes. 57:2. |
GDW, blz. 220, nr. [979]. |
|
[980] | ANNO 1732, DEN 28 APRIL, IS DE DEUGHTZAAME LYZABET DERKS. DE GEWEEZENE HUISVROU VAN DE EERZAME LUPKE TIARCKS, IN HAAR LEEVEN WOONAGHTIGH TOT BLEIHAM, SEER CHRISTELYCK IN DEN HEERE ONTSLAAPEN IN HET 3351E JAAR HAARS OUDER DOMS, VERWAGHTENDE DOOR HOOPE OP GODTS GENAADE MET ALLE WAARE GELOOVIGEN EEN ZAALIGE OPSTANDINGE TEN EEUWIGEN LEEVEN ALLEEN DOOR JESUS CHRISTUS.
Wapens: Rechts: Op een terras een tegen een boom klimmend hert. Links: Gedeeld: I een hond en een schoorsteenhaak; II een geruite dwarsbalk, vergezeld van twee rozen. |
OP AARDEN GING MYN ZORGH / TE KERCKWAARTS IN EN OM / MAAR NU HEEFT MYN ZIELE RUST / IN HET HEEMELS HEILIGDOM / MYN VLEESCH LEIDT HYR BENEEDEN / EN GAAT DIE WORMEN SPYZEN / MAAR ZAL TEN JONGSTEN DAGH / EENS WEER UIT DAT STOF VERRYZEN EN DAN MET MYN ZIEL VEREEND/ DES HEFREN HEERLYCKHEIDT / VERBREIDEN MET HET GEZANGH / IN VOLLE EEUWIGIIEIDT. |
N.B. Niet meer aanwezig. Vermeld: GSL, blz. 63.221 |
GDW, blz. 220, nr. [980]. |
|
[981] | -ANNO 1740, DEN 19 MEERT, IS DE EERZAAME LUPKE TIARCKS, IN SYN LEEVEN WOONAGHTIGH IN BLEIHAM, SEER CHRISTELYCK IN DEN HEERE ONTSLAAPEN IN HET 42sTE JAAR ZYNES OUDERDOMS, VERWAGHTENDE DOOR HOOPE OP GODTS GENAADE MET ALLE WAARE GELOOVIGEN EEN ZAALIGE OPSTANDINGE TEN EEUWIGEN LEEVEN ALLEEN DOOR JESUS CHRISTUS.
Wapens: Rechts: Op een terras een tegen een boom klimmend hert. Links: Gedeeld: 1 een hond en een schoorsteenhaak; II een geruite dwarsbalk, vergezeld van twee rozen. |
ZO DOET DE DOODT ONS WEDERKEEREN / BEIDE JONCK EN OUDT TOT STOF DER AARD / DAAROM, O IFEZF.R, LAAT DIT GRIFT U LEEREN / UWE HERT TE RICHTEN HEMELWAARDT / MAAR WAT ZAL U DIE WEERELDT LEEVEN / ZOEKT JESUS EN ZYN KOONINRYCK / BY JESUS IS DOGH ALLEEN HET LEEVEN / ZO ZULT OV HIERNA EEUWICH ZYN VERBLYDT. |
N.B. Niet meer aanwezig. Vermeld: GSL, blz. 63. |
GDW, blz. 221, nr. [981]. |
|
[982] | ANNO 1753, DEN 15 AUGUSTUS, IS HEERE ... YTS ONTSLAPEN, ZYNES OUDERDOMS 53 JAREN, VERWAGHTENDE EEN ZALIGE OPSTANDINGE DOOR JESUS CHRISTUS.
HET ... DAAROM MOET MEN MET DEN PROPHEET DAVYT ... Bijbeltekst: PS. 39:5. |
GDW, blz. 221, nr. [982]. |
|
[983] | 1756, DEN 29 APRIL, IS DE EERBARE DERK HASELHOF GESTORVEN, OUDT ZYNDE INT 76STE JAAR, VERWAGTENDE MET ALLE WARE GELOOVIGEN EEN ZALIGE OPSTANDINGE IN JESUM.
Wapen: Gedeeld en tweemaal doorsneden: I een kasteclachtig huis met zijvleugels, dak en brede goot, waarboven drie puntgevels, in elke puntgevel een rond raam, in het midden een deur en daarboven een groot raam, in de zijvleugels vier ramen, 2 en 2; II op een terras met drie heuvels op elke heuvel een boom en achter de buitenste stammen een gaande haas; III op een terras een omgewende leeuw; IV op een terras een geklede ruiter met breedgerande hoed te paard, zonder zwaard; V een geklede arm, komend uit een van de deellijn uitgaande wolk, houdend een zwaard schuinlinks; VI op een terras een leeuw. |
GDW, blz. 221, nr. [983]. |
|
[984] | DEESEN TER GEDAGTENISSE VAN WYLEN DEN EERBARE HARM EVERTS ALS ... GEWEEST INT PAGTGERIGT EN OOK MEEDE DYAKEN IN DEESE GEMEENTE EN IS HET ... JAAR SYNS OUDERDOMS NA DE EEUWIGHEID INGEGAAN. WY VERWAGTEN MET ALLE WARE GELOVIGE EEN SALIGE OPSTANDINGE IN DEN HEERE JESUM KRISTUM - ZALIG ZYN DEGEEN, DE IN DE HEERE STERVEN - EN IS ALHYR BEGRAVEN DEN 18 MEERT ANNO 1762.
Wapen: Gedeeld: I een adelaar; II drie klaverbladen. |
IK BEN GEWEEST EN BEN NIET MEER / ANSCHOUWT MY NU EN VREEST DEN HEER / DAAROM MOET MEN ... |
N.B. Niet meer aanwezig. Vermeld: GSL, blz. 64. Inplaats van ALS waarschijnlijk ASSESSOR. |
GDW, blz. 221, nr. [984]. |
|
[985] | 1772, DEN 7 AUGUSTUS, IS IN DEN HEERE GERUST ANNA DERKS, HUISVROUW VAN DEN OVERLEDEN ASSESSOR HARMEN EVERTS, VOORNAAM ERFGESEETEN TE BLYHAM, OUDT 76 JAAREN, VERWAGTENDE MET ALLE WARE GELOVIGEN EEN ZALIGE OPSTANDINGE DOOR JESUS CHRISTUS.
Wapen: Gedeeld: I een adelaar: II drie klaverbladen. |
N.B. Niet meer aanwezig. Vermeld: GSL, blz. 64.222 |
GDW, blz. 221, nr. [985]. |
|
[986] | AEILKO DOEDENS, GEBOOREN DEN ... BEVESTIGT TOT PREDICANT TE BLYHAM DEN 12 NOVEMBER ... GETROUWT DE ... EN 6 JUNY 1741, OVERLEEDEN ...
Wapen: Gedeeld: I drie vierbladige bloemen onder elkaar; II doorsneden: a. een leeuw; b. op een terras een staande adelaar, steunend met de snavel een voetboog. |
N.B. Aeilko Doedens, gedoopt Oude Pekela 23 maart 1694, predikant Blijham 12 november 1724, overleden aldaar 29 maart 1777, gehuwd Blijham 21 juni 1741 Tjadina Oomkens. Zie: NGP, blz. 54. |
GDW, blz. 222, nr. [986]. |
|
[987] | ... OOMKENS ... 1701 ... IN DEN HEER ... BLIEHAM ... 1777.
Wapen: Gedeeld: 1 een dwarsbalk, vergezeld van drie ruiten, 1 en 2; II op een tak, iets schuinrechts, een staande haan. |
N.B. Tjadina Oomkens, geboren Wildervank, gedoopt Veendam 23 juli 1701. Zie: GDW, nr. 986. DTB, nr. 475. |
GDW, blz. 222, nr. [987]. |
|
[988] | ANNO 1781, DEN 17 OCTOBER, IN DEN OUDERDOM VAN BYNA 55 JAAREN OVERLEEDEN DE EERSAME TIARKO LUPKES, IN LEEVEN ERFGEZEETEN TOT BLYHAM EN OP DONDERDAG DEN 25 OCTOB. ALHIER TER AARDE BESTEEDT.
Wapen: Gedeeld in drie stukken: I een hert, klimmend tegen een boom; II een hond en een schoorsteenhaak; III vijf aanstotende ruiten, geplaatst in de richting van een rechter schuinbalk. |
GODT LEERT DOG DEN MENS VERSTAAN[ / HOE LOS DES WEERELS ZAAKEN GAAN / HOE ONZEKER EN 110E ONGEWIS / HOE MEIIIGH MENSCHEN LEEVEN IS / HET IS ALS GRAS, DAT HAAST VERDWYND / HOE GESONDT DE MENS OOK SCIIYND. |
N.B. Niet meer aanwezig. Vermeld: GSL, blz. 64. |
GDW, blz. 222, nr. [988]. |
|
[989] | ANNO 1785, DEN 14 AUGUSTUS, IN DEN OUDERDOM VAN BYNA 62 JAAREN OVERLEDEN DE EER EN DEUGTZAME RIXTE LUIKENS, IN LEVEN GEWEZENE HUISVROUWE VAN DE EERZAME TYARKO LUPKES, ERFGEZETEN TOT BLYHAM, EN IS OP DEN 19 AUGUSTUS ALHIER TER AARDE BESTEED.
Wapen: Gedeeld in drie stukken: I een omgewend hert, klimmend tegen een boom, de boom aan de linkerzijde vergezeld van een ton; II een hond en een schoorsteenhaak; III vijf aanstotende ruiten, geplaatst in de richting van een rechter schuinbalk. |
DES MENSCHEN DAGEN AL / WANNEER MEN ZE BEZIET / ZYN IN DIT AARDSCHE DAL / VERVULD MET GROOT VERDRIET J EN SNELLEN SCHIELYK HEEN / GELYK DE ZONNESTRALEN / DES AVONDS NAAR BENEEN / MET ALLE SPOED GAAN DALEN. |
N.B. Niet meer aanwezig. Vermeld: GSL, blz. 64-65. |
GDW, blz. 222, nr. [989]. |
|
[990] | ANNO 1789, DEN 6 DESEMBER, IN DEN OUDERDOM VAN RUIM 40 JAAR OVERLEEDEN DE EERZAAME LUPKO TYERKS, ZOON VAN TYERKO LUPKES EN RIXTE LUIKENS, ERFGEZEETEN TOT BLYHAM, EN 11 DESEMBER ALHIER TER AARDEN BESTELD.
Wapen: Gedeeld in drie stukken: I een omgewend hert, klimmend tegen een boom, de boom aan de linker zijde vergezeld van een ton; II een hond en een schoorsteenhaak; III vijf aanstotende ruiten, geplaatst in de richting van een rechterschuinbalk. |
DEN JONGMAN LUPKO TYARKS RUST ONDER DEZEN STEEN / HY WAS RUIM 40 JAAR, TOEN HY VAN HIER VERDWEEN / HY STIERF OP 'S HEEREN DAG EN RUSTE VAN ZYN WERK / TOEN HET BLYHAMSTER VOLK VERGAARDE IN DE KEK / IS HIJ OP AARD NIET MEER % OCH DAT HY ZY BY GOD / DEN GROOTEN OPPERHEER / DAT IS HET ZAALKG LOT. |
N.B. Niet meer aanwezig. Vermeld: GSL, blz. 65.223 |
GDW, blz. 222, nr. [990]. |
|
[991] | IN 'T JAAR 1807, DEN 9 AUGUSTUS, IN OUDERDOM VAN RUIM 55 JAAREN OVERLEEDEN DE EER EN DEUGDZAME EPPIEN TJARKS, IN LEVEN ERFGEZEETEN TOT BLYHAM, EN OP DINGSDAG DEN 17 MAART ALHIER TER AARDEN BESTEED.
Wapen: Gedeeld in drie stukken: I een omgewend hert, klimmend tegen een boom, de boom aan de linker zijde vergezeld van een ton; II een hond en een schoorsteenhaak; III vijf aanstotende ruiten, geplaatst in de richting van een rechterschuinbalk. |
HIER RUST HET STOFLYK DEEL BENEEDEN / VAN HAAR, IN LEVEN VEEL GEACHT /VOORBEELDKT IN GEDRAG EN ZEEDEN / DOCH STIERF HELAAS NIET ONVERWACHT / VERMOEID, VERZWAKT DOOR LANGZAAM KWYNEN / ZAG MEN HAAR DIERBAAR LEVEN MET / DEN LAAIbIEN ADEMTOCHT VERDWYNEN / OCH, DAT ELK OP ZYN EINDE LET. |
N.B. Niet meer aanwezig. Vermeld: GSL, blz. 65. |
GDW, blz. 223, nr. [991]. |
|
[992] | TER GEDAGTENIS VAN WIEJA EGGES, HUISVROUW VAN LUITJEN BRONGERS, GEBOREN DEN 18 JANUARY 1779 EN OVERLEDEN DEN 28 SEPTEMBER 1810.
Wapen: Gedeeld: I een arm, houdend een zwaard en vergezeld van onderen van drie klaverbladen; II op een terras een boom. |
HIER LEGT, O LEZER, DOOR DE DOOD / EEN VROUW, DIE KORT NA BARENSNOOD / VAN MAN EN TWEETAL KROOST MOEST SCHEIDEN / VAN NAASTBESTAANDEN AFGELOST / ZO JONG GEROEPEN VAN HAAR POST / MEN GING HAAR DROEF NA 'T GRAF GELEIDEN / MEN WEEND, MAAR SCHOON ZY VOOR U GA / ELK UWER VOLGT EERLANG HAAR NA. |
N.B. Niet meer aanwezig. Vermeld: GSL, blz. 66. |
GDW, blz. 223, nr. [992]. |
|
[993] | GERHARDUS OOMKENS, GEBOREN DEN 21 VAN SPROKKELMAAND 1741, GETROUWD IN GRASMAAND 1765 MET GERHARDINA HAJOLINA PIERIUS, PREDIKANT GEWEEST TE WYNJETERP, ENGELBERT, ZUIDHORN, BLYHAM, EN NA EENEN 47 JARIGEN EVANGELIEDIENST ONTSLAPEN DEN 17 VAN WINTERMAAND 1810, OUD 69 JAAR EN 10 [MAAND]EN.
Wapen: Gedeeld: I een dwarsbalk, vergezeld van drie ruiten, 1 en 2; II een haan, staand op een iets schuinrechts op een terras liggende stok. Helmteken: drie struisveren. |
N.B. Ondertrouwd Groningen 13 april 1765. Zie: DTB, nr. 182. |
GDW, blz. 223, nr. [993]. |
|
Contact
Bron: A. Pathuis, Groninger gedenkwaardigheden. Teksten, wapens en huismerken van 1298-1814
(Assen/Amsterdam 1977), met aanvullingen en correcties door R.H. Alma.
Met dank aan Elibert Datema voor het scannen en ocr'en.
Aanvullingen en correcties graag naar mailredmeralmanl.
|
|
|