|
bz. ZUIDHORN (VÓÓR 1594)
1. Gedenktekenen
a. Grafzerken
| [517] | FRERICK GAIK[ING]A STARF AO 1520 UP [SUNT] BERNARDI.
N.B. J. A. Feith las kort voor zijn inschrijving als student, 5 oktober 1877, IN DEN JARE 1520 OP SINT BERNARDI DACH STARF FRERICK GAIKINGA ENDE LIGT ALHYR BEGRAVEN. Wapen versleten. Zie: GVA, 1913, blz. 2-3. Tekst ook vermeld: Provinciale Groninger courant, 6 oktober 1877, nr. 235, bijvoegsel. GSL, blz. 470, vermeldt zelfde tekst, doch met jaartal MCCCCCXX. In tegenspraak hiermede: tekening met wapen door H. Uitterdijk, 1872. Zie: RAG, Genealogische verzameling, nr. 288. Fotocopie.
Tekst van zerk, gelegen op door Feith en Heeres aangegeven plaats, heden ten dage nog leesbaar, in overeenstemming met tekening van Uitterdijk. Wapen heeft door afbrokkeling geleden. Sterfdag 20 augustus.144 |
| GDW, blz. 143, nr. [517]. |
|
| [519] | ... BETEKE SINE HUESVROWE ANO XV.
| Kwartieren I. Clant. II Jensema. III een adelaar. IV misschien een naar rechts gewende wassenaar. |
| N.B. Doco Clant van Leermens en Wanhuizen, zoon van Ludeken Clant en Eweke ter Borgh, gehuwd 1522 Betta Jensema. Enige dochter Euca Clant huwde 1548 met Alert Gaickinga, hoofdeling op Jellema te Zuidhorn. Zie: GHB, 1909, blz. 102. Vergelijk: RAG, Archief Nienoord, inv. nrs. 85, 91. OBS, blz. 460. |
| GDW, blz. 144, nr. [519]. |
|
| [520] | ..., DEN 24 DACH JANNEWARY, STORF SALIGE IPO KLINCK[EMA]...
| Wapens: Rechts: onherkenbaar. Links: Drie klaverbladen. |
| GDW, blz. 144, nr. [520]. |
|
fw. ZUIDHORN (NA 1594)
1. Gebouwen
a. Kerk
1. Gebrandschilderd glas
| [4541] | WIARDUS SICCAMA OP KLINCKEMA, HOVELINCK IN OOSTER EN WESTERDEEL LANGEWOLT, MEDE GECOMMITEERDE IN DE PROVINTIEALE REEKENCAEMER VAN STADT EN LANDE, VROUW JETSKE VAN FOGELSANG ANDERS SICCAMA SYN HUISVROUW, 1679.
| GDW, blz. 821, nr. [4541]. |
|
2. Klokken, uurwerken en windvanen
a. Klok
| [4542] | ALLARDT GAIKINGA TER BORCH UND JELLEMA, JUNCKER UND HOVELINCK THO WARFHUISEN, SUIDHORRUM, GODLINSE UNDE LEERMNES, PABO BROERSEMA OP HANCKEMA, HOVELINCK TOT SUYTHORM, NORHORM, BEEM ENDE IN HUMSTERLANDT ENDE GRIETMAN822 OVER LANGEWOLT. HENRICK LOWENS, TIMEN YANZON NU TER TIT KARCKVOCHDEN. HENRICK WEGEWART GOOT MY IN DER STDT CAMPEN A° 1611.
| Wapen ABEL IWMA: Gedeeld: I een met twee pijlen van boven naar beneden schuinkruislings doorstoken hart; II huismerk nr. 395, vergezeld van vijf klaverbladen, twee in het schildhoofd, een tussen de bovenarmen en een tussen de beide zijarmen van het merk. |
| N.B. Sedert 1943 niet meer aanwezig. |
| GDW, blz. 821, nr. [4542]. |
|
b. Windvaan
| [4543] | Een klimmende draak met opgeheven vlucht, de vleugel beladen met een schuinbalk waarop drie vissen rechtop. [Schildhouder Clant].
| N.B. Leden van geslacht Clant, op Hanckema 1675-1833. Zie: OBS, blz. 533-538. |
| GDW, blz. 821, nr. [4543]. |
|
3. Meubilair
a. Preekstoel
| [4544][a] | Wapen: Gevierendeeld: I Clant; II Coenders [1]; III Rengers [2]; IV Entens. Hartschild: Hanckema. Rechts en links een niet als schildhouder fungerende adelaar met opgeheven vlucht.
| N.B. Derk Clant, door koop op Hanckema 1675, overleden 10 april 1700. Schildhouders Clant vervangen door adelaar, herkenningsteken van de toenmalige vrijmetselaar. Zie: GDW, nrs. 3425, 3446 en 5162. |
| GDW, blz. 821, nr. [4544]. |
|
| [4544][b] | Wapen: Een gehalsbande en van voren geringde windhondekop. Helmteken: een vlucht, waartussen een gehalsbande en van voren geringde windhondekop [Siccama].
| N.B. Harco Hillarius Siccama op Klinckema. Zie: OBS, blz. 541. |
| GDW, blz. 821, nr. [4544][b]. |
|
| [4544][c] | Wapen: Schuingevierendeeld: boven: drie klaverbladen, 2 en 1; beneden: drie klaverbladen, 1 en 2; rechts: een lelie; links: een lelie. Helmteken: een klaverblad [Meininga].
| GDW, blz. 821, nr. [4544][c]. |
|
| [4544][d] | Wapen: Gedeeld: I huismerk nr. 594; II een halve adelaar. Helmteken: een lelie,
| GDW, blz. 821, nr. [4544][d]. |
|
| [4544][e] | Wapen: Een natuurlijke molensteen, vergezeld van vier klaverbladen, 1 en 2 en 1. Helmteken: een uitkomend omgekeerd pikhouweel.
| GDW, blz. 821, nr. [4544][e]. |
|
| [4544][f] | Wapen: Doorsneden: A gedeeld: 1 een omgewende uitkomende leeuw; 2 een rechterschuinbalk, beladen met drie gekroonde staande vogels; B. een adelaar. [Buningh].
| N.B. Secretaris Lubbertus Buningh op Jellema, 1698. Zie: GDW, nr. 4560 en OBS, blz. 539. |
| GDW, blz. 821, nr. [4544][f]. |
N.B. Afgebeeld: GDW, plaat XXXIII. |
|
b. Orgel
| [4545] | MDCCXCII GESTICHT UIT DE LIEFDEGIFTEN DER HEREN M. CLANT VAN HANKEMA EN W. SICCAMA, KERKVOOGDEN, EN VELER LEDEN DEZER GEMEENTE, TEN GODSDIENSTIGEN GEBRUIKE INGEWYD DOOR J. E. WINTER, PRED., DEN 1STEN APRIL MDCCXCIII. VERVAARDIGD DOOR F. C. SNITGER EN H. H. FREYTAG.822
| GDW, blz. 821, nr. [4545]. |
|
c. Banken
| [4546] | Wapen: Gevierendeeld: I Clant; 1I Coenders [1]; III Rengers [2]; IV Entens. Hartschild: Hanckema. Schildhouders: twee aanziende leeuwen.
| N.B. In tweevoud. Hartschild gebeeldhouwd, kwartieren in deze eeuw slecht geschilderd. Derk Clant, door koop op Hanckema 1675, overleden 10 april 1700, weduwnaar van Margaretha Josina Ripperda, overleden 21 oktober 1670. Zie: GDW, nrs. 4453, 4458. |
| GDW, blz. 822, nr. [4546]. |
|
| [4547] | Wapen: Gevierendeeld: I Ripperda; II Clant; III Lewe; IV Manninga. Hartschild: Hanckema. Schildhouders: twee zeepaarden.
| N.B. Hartschild gebeeldhouwd, kwartieren in deze eeuw slecht geschilderd. Margaretha Josina Ripperda, overleden 21 oktober 1670, vrouw van Derk Clant, door koop op Hanckema 1675, Merkwaardig, dat na 1675 deze bank, tegenover de preekstoel, nog werd voorzien van de kwartieren van een reeds in 1670 overleden echtgenote, die niet te Zuidhorn heeft gewoond. Ook de entree van de borg Hanckema werd bekroond met een gevierendeeld wapen: I en IV Clant; II en III Ripperda. Zie: RAG, Foto. |
| GDW, blz. 822, nr. [4547]. |
|
4. Voorwerpen ten behoeve van de eredienst
a. Bijbel
| [4548] | TEN DIENSTE EN GEBRUIK BY HET HOUDEN VAN DEN OPENBAREN GODSDIENST VOOR DEN ORGANIST EN SCHOOLMEESTER VAN DE KERK TE ZUIDHORN, 1795. CLANT.
| N.B. Maurits Clant van Hanckema. Zie: OBS, blz. 534. |
| GDW, blz. 822, nr. [4548]. |
|
b. Avondmaalsbeker
| [4549] | DE H.E. GEB. JR. DERCK CLANT, HEER VAN HANCKEMA, HEEFT DESE BEKER VEREERT AN DE KERCKE TOT ZUITHORM, 1692.
| N.B. Tekst en wapen afgebeeld: APG, blz. 98/99. Wapen Hanckema hier ten onrechte getekend met punten inplaats van sterren. |
| GDW, blz. 822, nr. [4549]. |
|
5. Gedenktekenen
a. Rouwborden
| [4550] | D'WELGEBOOREN VROU, MEVROUW BAUDUNA CLANT GEBOREN CLANT, VROU VAN HANCKEMA. OBIIT DEN 5 NOVEMBER 1704. OUT 33 JAAR 9 MAANDEN.
Wapen: Clant.
Kwartieren:
|
| N.B. Bouwina Clant van Nijenstein, vrouw van Maurits Clant van Hanckema, Zie: GHB, 1909, blz. 374. |
| GDW, blz. 822, nr. [4550]. |
|
| [4551] | D'HOOGHWELGEBOREN HEER MAURITS CLANT, HEER VAN HANCKEMA ETC. ETC. ETC. AETATIS SUAE LXVIII. OBIIT DEN 22 DECEMBER MDCCXXXIIII.
Wapen: CLANT. Helmteken: een uitkomende gouden draak, elke vleugel beladen met een groene dwarsbalk, waarop drie zilveren vissen rechtop naast elkaar. Schildhouders: twee gouden draken met opgeheven vlucht.823
Kwartieren
|
| GDW, blz. 822, nr. [4551]. |
|
b. Grafkelder
| [4552] | ZUIDTHORN. IN DEN JAAR 1804, DEN 2 JUNY, IS MAURITS KLANT HEER VAN HANKEMA, IN DE KELDER GEBRAGT. IN 1808, DEN 29 FEBUARI, ZYN NAGELATEN WEDUWE VAN HANKEMA. DOOR ARENT RENZES EN ZYN ZOON RENZE ARENTS OPEN EN TOEGEMAKT.
| N.B. Slordig handschrift. Foto: GAG, Topografische atlas, nr. 846. Maurits Clant en Everdina Josina Lewe van Matenesse. Zie: OBS, blz. 534, 254. |
| GDW, blz. 823, nr. [4552]. |
|
c. Grafzerken
| [4553] | ANNO 1615, DEN 28 DACH SEPTEMBER, IS SIWE ... S., ABEL IWEMA HUISFROU, IN DEN HEREN GERUSTET, WIENS SIELE GODT GENEDICH IS ENDE LICHT ALHIR BEGRAWEN.
| Wapens: Rechts: Gedeeld: I doorsneden: a. een omgewende gezichtswassenaar, vergezeld van drie sterren, 1 en 2, van boven en ter zijde een; b. een met twee pijlen van beneden naar boven schuinkruislings doorstoken gekroond mensenhart; II huismerk nr. 395, vergezeld van vier klaverbladen, in elke hoek van het huismerk een. Links: Gedeeld: I doorsneden: a. een halve adelaar; b. drie klaverbladen; II op een gewelfd terras een boom. Helmteken: een lelie. |
| N.B. Hierbij: GDW, nr. 4558. Zie: RAG, Archief Hora Siccama, inv. nr. 393j, blz. 393: Sieuwe Jacob Derks. |
| GDW, blz. 823, nr. [4553]. |
|
| [4554] | ANNO 1631, DEN 3 DACH FEBERWARI, IS DEN ERBAREN ABEL IWEMA IN DEN HEREN GERUSTET, WIENS SELE GODT GENEDICH SI ENDE LICHT ALHIR BEGRAFEN.
| Wapens: Rechts: Doorsneden: A. een omgewende gezichtswassenaar, vergezeld van drie sterren, I en 2, van boven en ter zijde een; B. een met twee pijlen van beneden naar boven schuinkruislings doorstoken gekroond mensenhart. Links: Gedeeld: I doorsneden: a. een halve adelaar; h. drie klaverbladen; II op een gewelfd terras een boom. Helmteken: een lelie. |
| N.B. Hierbij: GDW, nr. 4557. Zie: RAG, Archief Hora Siccama, inv. nr. 393, blz. 52. |
| GDW, blz. 823, nr. [4554]. |
|
| [4555] | A° 1640, DEN 7 FEBRUARIUS, IS IN DEN HEERE GERUST DE EERBARE GRIETIEN IWEMA, DE DOCHTER VAN HARMEN IWEMA, OUT 22 JAREN, 8 DAGEN ENDE LEIT ALHIER BEGRAVEN. WIENS ZIELE GODT GENADYCH SY.
| Wapens: Rechts: Gedeeld: I doorsneden: a. een omgewende gezichtswassenaar, vergezeld van drie sterren, 1 en 2, van boven en ter zijde een; b. een met twee pijlen van beneden naar boven schuinkruislings doorstoken gekroond mensenhart; II huismerk nr. 395, vergezeld van vier klaverbladen, in elke hoek van het huismerk een. Links: Gedeeld: I een halve adelaar; lI een dwarsbalk, beladen met een ster, de dwarsbalk vergezeld van drie klaverbladen. Helmteken: een lelie. |
| GDW, blz. 823, nr. [4555]. |
|
| [4556] | ANNO 1653, DEN 1. SEPTEMBER, STERF DEN EERSAMEN JAN JACOB MEININGA VAN MIDWOUD, OUDT 71 JAER EN LEYT ALHIER BEGRAVEN.
| Wapen: Een verkort schuinkruis, vergezeld rechts en links van een lelie, van boven van drie klaverbladen, 2 en 1, en van onderen van drie klaverbladen, 1 en 2. Helmteken: een lelie. |
| GDW, blz. 824, nr. [4556]. |
|
| [4557] | ANNO 1665, DEN .6 MAY, IS DE E. HERMAN IWEMA IN DEN HEERE ENTSLAPEN, VERWACHTENDE EEN SALIGE OPSTANDINGE IN JESU CHRISTO.
| N.B. Zie: GDW, nr. 4554. Vergelijk: RAG, Archief Hora Siccama, inv. nr. 393j, blz. 53, Harmen Abels Iwema, overleden 26 mei 1663. |
| GDW, blz. 824, nr. [4557]. |
|
| [4558] | ANNO 166[5], DEN [8 APRIL], IS DE DEUCHDSAME ANTIE HALSEMA, DE WEDU. VAN DEN EERSAMEN V...EN HARMEN IWEMA, IN DEN HEREN GERUSTET ENDE LEIDT ALHIER BEGRAVEN, VERWACHTENDE EEN SALIGHE OPSTANDINGHE IN CHRISTO JESU.
| N.B. Zie: GDW, nr. 4553. Vergelijk: RAG, Archief Hora Siccama, inv. nr. 393j, blz. 53. Archief Farmsum, inv. nr. 347, akte 30 januari 1666. |
| GDW, blz. 824, nr. [4558]. |
|
| [4559] | ANNO 1667, DEN 4 JANUARI, IS DEN ERENFESTEN HARKO SICCAMA, OUT 52 JAREN, GODTSALIGHLICK IN DEN HEEREN GERUST ENDE LEIT HIER BEGRAVEN, VERWACHTENDE EEN SALIGHE OPSTANDINGHE IN CHRISTO JESU.
| Wapens: Rechts: Gedeeld: I een halve adelaar; II doorsneden: a. huismerk nr. 595; b. drie klaverbladen. Links: Gedeeld: I doorsneden: a. een omgewende gezichtswassenaar vergezeld van drie sterren 2 en 1; b. een met twee pijlen van beneden naar boven schuinkruislings doorstoken gekroond hart; II twee klaverbladen, waartussen huismerk nr. 475. vergezeld tussen de bovenarmen van twee eikels naast elkaar, en tussen de benedenarmen van een klaverblad. Helmteken: een lelie. |
| GDW, blz. 824, nr. [4559]. |
|
| [4560] | ANNO 1668, DEN 5 JULI, IS IN DEN HEERE GERUST WIGBOLDINA BUNINGH. ANNO 1672, DEN 29 AUGUSTI IS VERSTORVEN WIGBOLDINA BUNINGH, ANNO 1673, DEN 19 JULI, IS OVERLEEDEN FREDERICH BUNINGH. ANNO 1676, DEN 21 JUNI, IS GERUST FRANSOIS BUNINGH. 1678, DEN 16 DECEMBER, IS ONTSLAPEN ANNA BUNINGH. SOONEN EN DOCHTERS VAN SECRETARIUS LUBBERTUS BUNINGH, VERWACHTENDE EEN SALIGHE OPSTANDINGHE IN CHRISTO JESU.
| Wapen: Doorsneden: A. gedeeld: 1 een omgewende uitkomende leeuw; 2 een versmalde rechterschuinbalk, ondersteunend drie over de bovenrand van deze rechterschuinbalk naar boven lopende gekroonde roofvogels; B. een adelaar. Helmteken: een uitkomende leeuw. |
| N.B. Deels onder bank. Secretaris rekenkamer der Ommelanden. Zie: NPT. 1966, blz. 41. Vergelijk: GDW, nrs. 4561, 4562. |
| GDW, blz. 824, nr. [4560]. |
|
| [4561] | Wapen: Doorsneden: A. gedeeld: 1 een omgewende uitkomende leeuw; 2 een vermalde rechterschuinbalk, ondersteunend drie over de bovenrand van deze rechterschuinbalk naar boven lopende gekroonde roofvogels; B. een adelaar. Helmteken: een uitkomende leeuw [Buningh].
| GDW, blz. 824, nr. [4561]. |
|
| [4562] | Wapen: Een hangende druiventros niet twee naar boven gerichte bladeren, vergezeld van drie sterren, 1 en 2. Helmteken: drie struisveren.
| GDW, blz. 825, nr. [4562]. |
|
| [4563] | 1677. L.R.
| GDW, blz. 825, nr. [4563]. |
|
| [4564] | ANNO 1678, DEN 16 JUNY, IS DE DEUGTSAME VROUWE SIEUCKE IWEMA, WEDUWE VAN D.E. HERCO SICCAMA, OUDT 54 JAREN, GODTSALIGLICK IN DEN HEEREN GERUST ENDE LEIT HYR BEGRAVEN, VERWACHTENDE EEN SALIGE OPSTANDINGE IN CHRISTO JESU.
| Wapens: Rechts: Een omgewende, gehalsbande en van voren geringde windhondekop. Links: Doorsneden: A. een gezichtswassenaar, vergezeld van drie sterren, 2 en 1; B. een met twee pijlen van boven naar beneden schuinkruislings doorstoken gekroond hart. Helmteken: een vlucht, waartussen een gehalsbande en van voren geringde windhondekop. |
| GDW, blz. 825, nr. [4564]. |
|
| [4565] | ANNO 1692, DEN 13 JULI, IS GODTSALIGHLICK IN DEN HEERE GERUST DE DEUGHTSAME BOUGHIEN PETERS, HUISVROUW VAN D.E. JOHANNES HULSEBUS, EN LEYT ALHIER BEGRAVEN, VERWACHTENDE MET ALLE GELOOVIGEN EEN VROOLYCKE OPSTANDINGE TEN JONGHSTEN DAGE.
| Wapens: Rechts: Een lelie, vergezeld van vier klaverbladen, 2 en 2. Links: Een dwarsbalk, vergezeld van drie klaverbladen. Helmteken: een lelie. |
| HYR RUST MYN LIEVE VROUW EN SOON INT DUISTER GRAF / DIE D'HEER TOT TREURIGHEYT MY HEEFT GETROCKEN AF / NOCH HOOP ICK, DAT MYN GODT MY EENS VERLEENEN SAL / WANNEER HY MY OOCK ROEPT UIT DIT ELENDIGH DAL / DAT ICK DAN EYND'LICK MAGH IN ALLE HEERLYCKHEYT / HAER IN VOLMAECKTE STAET STEN IN DER EEUWIGHEYT. |
| GDW, blz. 825, nr. [4565]. |
|
| [4566] | ... DE DEUCHTSAME TITIA MUNTINGHE, HUISVROUW VAN DE ERWAARDE DOMINUS CHRISTOPHORUS HENRICUS METELERKAMP, ,.. VERWACHTING VAN EEN SALIGE OPSTANDINGE ...
| Wapen: Gedeeld: I op een terras voor drie bomen een omgewend, rennend en iets opspringend hert; II twee veren, rechtop, waartussen een ring. |
| N.B. Ds. Christophorus Henricus Metelerkamp, gehuwd 1°, ondertrouw Groningen 19 maart 1698 Titia Muntinghe, gehuwd 2° Winschoten 9 september 1704 Mechteld Aleyd Kloppenborch. Zie: DTB, nrs. 173, 546. |
| GDW, blz. 825, nr. [4566]. |
|
| [4567] | ANNO 1721, DEN 24 MAERT, IS IN DEN HEERE ONTSLAPEN MEJUFFER MARGARETA SICCAMA IN EEN OUDERDOM VAN 64 JAREN EN LE1T ALHYR BEGRAVEN.
| Wapen: Een gehalsbande en van voren geringde windhondekop. |
| GDW, blz. 825, nr. [4567]. |
|
| [4568] | W.B.
| GDW, blz. 825, nr. [4568]. |
|
Contact
Bron: A. Pathuis, Groninger gedenkwaardigheden. Teksten, wapens en huismerken van 1298-1814
(Assen/Amsterdam 1977), met aanvullingen en correcties door R.H. Alma.
Met dank aan Elibert Datema voor het scannen en ocr'en.
Aanvullingen en correcties graag naar mail redmeralma nl.
|
|
|
