|
as. HEVESKES
1. Gebouwen
a. Kerk
1. Gedenksteen
| [1942] | DIT KERKGEBOUW IS BEGONNEN VERNIEUWD TE WORDEN IN DEN JAARE 1778 DOOR DEN HOOGWELGEB. GESTR. HEER L. S. RENGERS, HEER VAN FARMSUM, SIDDEBUUREN EN ONDERHORIGE DORPEN, STAAT GENERAAL DER VEREENIGDE NEDERLANDEN, BEWINDHEBBER DER WESTINDISCHE COMPAGNIE TER KAMER STAD EN LANDE, CURATOR VAN 'S LANDS HOOGESCHOOL, MEESTERKNAAP VAN PROVINCIALE JAGTGERIGTE, UNICUS COLLATOR DEZER KERK, ENZ. ENZ. ENZ., EN NA DAT ZALIGE OVERLYDEN IN DEN VOLGENDE JAARE VOORTGEZET DOOR DE HOOGWELGEB. VROUWE DOUAR. A. E. RENGERS GEB. BENTINCK VAN SCHOONHEETEN, VROU IN DIEPENHEIM. OOK DEZE IN DATSELVE JAAR OVERLEDEN ZYNDE, VOLTOOID DOOR DE HOOGWELGEB. VROUWE MOEDER M. B. DOUAIRIÈRE RENGERS GEB. TIARDA VAN STARKENBORGH IN DEN JAARE 1780, TOEN KERKVOOGDEN WAREN H. WESTENDORP EN B. HINDRIKS.
| Zesregelig latijns vers, vrijwel onherkenbaar, gesigneerd F.I.DE RHOER. |
| N.B. Margaretha Bouwina Tjarda van Starkenborgh, weduwe Egbert Rengers van Farmsum. Zie: GDW, nr. 1946. Dichter: Jacobus de Rhoer. |
| GDW, blz. 375, nr. [1942]. |
|
2. Deuromlijsting
| [1943] | Wapen, vrijwel onherkenbaar, vergezeld van het jaartal MDCCLXXVIII: Rengers [2]. Schildhouders: twee naar buiten springende omziende leeuwen.
| N.B. Lammert Schotto Rengers, heer van Farmsum. Zie: GDW, nr. 1942. GHB, 1910, blz. 385. |
| GDW, blz. 375, nr. [1943]. |
|
2. Klokken, uurwerken en windvanen
a. Klok
| [1944] | ANNO 1634 HEBBEN DE EGENARFFDEN TOT HEEVENSCHES MY DOEN GIETEN, ALS DEN EERW. WELG. JOHANNES ULCKEN PASTOR ENDE WILLEM BRUNS KERCKVOGET ALDAER WAEREN. NICOLAS SICMANS ME FECIT GRONINGAE BY TYDEN DES WELEDLEN VROUW ANNA MARGARETA RENGERS, WEDUWE DES WELEDELEN HERO MAURITIUS RIPPERDA THO F.D.H.S.S.O. JONCKER ENDE HOFFLINCK.
| N.B. Letters kunnen worden opgelost tot: Farmsum, [Appinge]Dam, Helium, Schildwolde, Siddeburen en Oostwold. Vergelijk: GDW, nr. 1923. |
| GDW, blz. 375, nr. [1944]. |
|
b. Windvaan
| [1945] | Een vliegende adelaar [TjardaVanStarkenborgh].
| N.B. Margaretha Bouwina Tjarda van Starkenborgh, overleden Groningen 28 mei 1785, weduwe van Egbert Rengers van Farmsum, overleden Groningen 1 april 1745. Zie: NLW, 1951, k. 204. |
| GDW, blz. 375, nr. [1945]. |
|
3. Meubilair
a. Preekstoel
| [1946] | Wapen: Rengers van Farmsum. Schildhouders: twee leeuwen.
| N.B. Weggesneden wapenfiguren nog herkenbaar. Afgebeeld: LGK, afb. nr. 75. Margaretha Bouwina Tjarda van Starkenborgh, weduwe van Egbert Rengcrs van Farmsum, Zie: GDW, nr. 1945. |
| GDW, blz. 375, nr. [1946]. |
|
4. Gedenktekenen
a. Grafzerken
| [1947] | ANNO DNI 1644, DEN 9 ... IS DE ERBARE ... Wapen: Twee tegenelkaar klimmende halve leeuwen.
| GDW, blz. 376, nr. [1947]. |
|
| [1948] | ANNO 1674, DEN 24 JANUARIUS, IS D'EERBARE TIAERT JANSEN IN HET NEGEN EN VYFTIGHSTE JAER SYNS OUDERDOMS SEER CHRISTELYCKEN IN DEN HEERE ONTSLAPEN, VERWACHTENDE EEN VROLYCKE OPSTANDINGE IN CHRISTO JESU,
| Medaillon: Huismerk nr. 304. Bijbeltekst: Filippensen 1:21. |
| GDW, blz. 376, nr. [1948]. |
|
| [1949] | ANNO 1681, DEN 10 NOVEMBER, IS CHRISTELYCK IN DEN HEEREN ONTSLAEPEN DIE DEUCHTSAEME GEERTIEN LEERRITS, DE HUISVROU VAN DIE EERSAEME TIAERT JANS, ENDE LEYT ALHIER BEGRAEVEN, VERWACHTENDE EEN VROLYCKE OPEERSTANDINGE DOOR JESUM CH RISTU M.
| GDW, blz. 376, nr. [1949]. |
|
| [1950] | ANNO 1684, DEN 17 JULIUS, IS DE EERBARE ELTIE REINDTS IN DE HEERE GERUST, VERWACHTENDE EEN VROLICKE OPSTANDINGE DOOR JESUM CHRISTUM.
| Wapen: Gedeeld, doch de deellijn ontbreekt: I op een terras een staande aanziende gehelmde man, houdend in de rechterhand een opgeheven zwaard schuinlinks, de linkerhand aan de gordel; II op een terras een leeuw. |
| GDW, blz. 376, nr. [1950]. |
|
| [1951] | ANNO 1694, DEN 30 DESEM HER, IS DIE DEUCHTSAEME EELCKE ELTYES, GEWESENE HUISVROUW VAN DEN EERBAREN ENTO HARMENS, DAERNAE VAN DEN EERBAEREN TYAERDT JACOBS, SEER CHRISTELYCK IN DEN HEEREN ONTSLAEPEN IN HET 58 JAER HAERS OUDERDOOMS, VERWACHTENDIE EEN SAELYGE OPSTANDINGE ALLEEN DOOR JESUM CHRISTUM.
| Wapen: Gedeeld: I een omgewende leeuw; II op een terras een staande gehelmde en gepluimde man, houdend in de opgeheven rechterhand een zwaard, dc linkerhand aan de gordel, met afhangende schede. Helmteken: drie klaverbladen. |
| GDW, blz. 376, nr. [1951]. |
|
| [1952] | A° 1717, DEN 17 JULIUS, IS DE EERSAME PETER JANS IN DEN HERE ONTSLAPEN IN DEN OUDERDOM VAN 60 JAREN, VERWAGT EEN ZALIGE OPSTANDING IN CHRISTUS. KOOMT HEERE JEZUS, JA KOOMT HAASTELYK.
| Wapen: Doorsneden: A. een gaand paard; B. gedeeld: 1. drie klaverbladen, 1 en 2: een roos. |
| GDW, blz. 376, nr. [1952]. |
|
| [1953] | ANNO 1719, DEN 14 FEBRUARIOS, D. E. SANDER ELTIENS IN DEN HEERE GERUST, WERWACHTENDE EEN VROLICKE OPSTANDINGE DOOR JESUM CHRISTUM. DE VERSICHTIGHEIT IS DE MOEDER VAN DE WISHEIT.377
| Wapen: Gedeeld, doek de deellijn ontbreckt: I op een terras een staande ;urniicnde gehelmde man, houdend in de opgeheven rechterhand een zwaard; II op een terras een leeuw. |
| GDW, blz. 376, nr. [1953]. |
|
| [1954] | A° 1721, DEN 6 OCTOBR., DE EERSAME LUBGE BONNES 1N DEN HEERE GERUST, OUDT 75 JAREN, VERWAGT EEN ZALIGE OPSTANDING IN DE HEER JEZUS.
| Wapen: Gevierendeeld: leen halve adelaar; II en Ill drie klaverbladen, 1 en 2; IV een roos. |
| MYN LOOP HEB IK GEINDT / DEN STRYD HEB IK VOLSTREDEN / BEHOUDEN HET GELOOF / NU RUST IK HYR IN VREDEN. |
| GDW, blz. 377, nr. [1954]. |
|
| [1955] | ANNO 17.., DEN ... , IS D.E. REINDT ELTIENS IN DEN HEERE GERUST EN WERWACHTENDE EEN WROLICHE OPSTANDINGE DOOR JESUM CHRISTUM.
| Wapen: Gedeeld, doch de deellijn ontbreekt: I op een terras een staande aanziende gehclmde man, houdend in de rechterhand een Opgeheven zwaard; II op een terras een leeuw. |
| N.B. Reint Elties, „die veel jaren buiten verstant hadde geleeft", overleden 1 mei 1723. Zie: DTB, nr. 220, blz. 249 verso. |
| GDW, blz. 377, nr. [1955]. |
|
| [1956] | ANNO 1736, DEN 20 FEBRUARI, IS DE DEUGHTSAME KORNELSKE PIETERS, DOGHTER VAN DEN EERSAMEN PIETER JANS, IN HAAR LEEVEN WOONAGHTIGH ALHYR TOT HEEMSKES, ZEER CHRISTELYCK IN DEN HEERE ONTSLAPEN IN DEN OUDERDOM VAN 52 JAAREN, VERWACHTENDE DOOR GODTS GENADE MET ALLE WAARE GELOOVIGEN EEN ZALIGE EN HEERLYCKE OPSTANDINGE EN DE VERSCHYNINGE TEN EEUWIGEN LEEVEN ALLEEN UIT VRIEJE GENAADE DOOR DE VERLOSSINGE ONZES GETROUWEN ZALIGHMAKER CHRISTUS JESUS.
| Wapen: Gevierendeeld: 1 en IV een halve adelaar; iI een roos; III drie klaverbladen. |
| [HOE RYK EN STERK DE] MENSCH [MAG WEZEN] / DE [DOOD] VOLGHT ALLE VLEESCH TEN [STRAF] 1 [AANMERKT,] O MENSCH, DIE DIT KOOMT LEZEN] / [DE TYD 15 KORT, GEWIS] HET GRAF j DAAROM, AI] LAAT [DE] WERELT [VIAAREN / CRYPT JESUS AAN MET ZYNNE LEER DE DOODT ZAL [U] HET LEEVEN BAAREN 1 EN OPWAARTS [BRE]NGEN BY DEN HEER. |
| N.B. Vers deels onherkenbaar. Aangevuld overeenkomstig GSL, blz. 35,19 november 1816. |
| GDW, blz. 377, nr. [1956]. |
|
| [1957] | ANNO 1737, DEN 1 APRIL, IS DE EERBARE JAN PETERS, VRIEGEZEL, ZEER CHRISTELYK IN DEN HERE GERUST INT 45STE JAAR ZYNS OUDERDOMS, ZONE VAN DE EERBARE PETER JANS ALHIER TOT HEVESKES, VERWAGTENDE DOOR GODTS GENADE MET ALLE WARE GELOVIGEN EEN ZALIGE OPSTANDINGE TEN EEUWIGEN LEVEN ALLEEN DOOR ONZEN ZALIGMAKER CHRISTUS JEZUS.
| Wapen: Gevierendeeld: I en IV oen halve adelaar; II bovenin een stappend paard [?]; III drie klaverbladen. |
| GDW, blz. 377, nr. [1957]. |
|
| [1958] | DEN 17 MAART 1814 IS OVERLEDEN DE EERZAME JANNES LAMBARTUS TOXOPEUS, VOLMAGT VAN HET ZYLVEST VAN OTERDUM EN LID VAN HET VOORMALIGE GEMEENTEBESTUUR, IN DEN OUDERDOM VAN 63 JAREN.
| Wapen : Gedeeld: 1 op een terras een staande naar links ziende man met ontblote schouders en gekleed in een tunica, met pijl en gespannen boog in aanslag, dragend op de rug een pijlenbundel; II een halve adelaar.378 |
| DE HEMEL SCHEEN HEM GUNST TE TOONEN / ZYN VLYT MET ZEGEN TE BEKROONEN / ZOO WACHT HY OOK OM JEZUS BLOED / EEN BETER DEEL, HET HEMELSCH GOED / TOEN 'T KRYGSRUMOER DIT OORD DEED BEVEN / WERD HY VAN ANGST EN ZORG ONTHEVEN / ZYN LIGCHAAM DAALD IN 'T STOF TER NEER / ZYN ZIEL WACHT VREDE BY DEN HEER. |
| N.B. Gemeentebestuur Farmsum, ingesteld 31 mei 1808. Zie: W. J. Formsma. De vorming der groninger gemeenten. Groningen 1951. Blz. 29. |
| GDW, blz. 377, nr. [1958]. |
|
| [1959] | ... SYNS OUDERDOMS ... [CHRISITELYCK IN DEN HEEREN ONTSLAPEN, VERWACHTENDE DOOR GODTS GENADE MET ALLE WARE GELOVIGEN EEN SALIGE OPSTANDINGE TEN EEUWIGEN LEEVEN ALLEEN DOOR JESUM CHRISTUM.
| Wapens: Rechts: Gedeeld: I drie sterren onder elkaar; II een staande aanziende gehelmde man, houdend in de rechterhand een opgeheven zwaard, de linkerhand aan de schede. Links: een leeuw. Helmteken: drie klaverbladen. |
| GDW, blz. 378, nr. [1959]. |
|
Contact
Bron: A. Pathuis, Groninger gedenkwaardigheden. Teksten, wapens en huismerken van 1298-1814
(Assen/Amsterdam 1977), met aanvullingen en correcties door R.H. Alma.
Met dank aan Elibert Datema voor het scannen en ocr'en.
Aanvullingen en correcties graag naar mail redmeralma nl.
|
|
|
