Eenum

h. EENUM (VÓÓR 1594)

1. Klokken, uurwerken en windvanen

a. Klok

[302]A° D' MCCCCX, SUB DOMINO SIABBRANDO, HERMANNUS ME FECIT.
Gietersmerk: Huismerk nr. 34.
N.B. Afkomstig van Oosternieland. Overlevering.
GDW, blz. 102, nr. [302].

s. EENUM (NA 1594)

1. Gebouwen

a. Toren

1. Overige voorwerpen

a. Potje

[1086]E. BEK, huismerk nr. 144; ROELF LAMBERTS ALS MESLAER 1701; PETER POELMAN ALS MESLAER VAN GRONINGEN 1701; LAMBERT ROELFS AAS TIMMERMAN WONENDE TOT LOPERSOM 1701.
N.B. Op stukjes lood in een potje, waarin ook enige munten, ingemetseld in torenmuur en teruggevonden bij restauratiewerkzaamheden omstreeks 1930. Heimelijk bezit van vinder.
GDW, blz. 237, nr. [1086].

2. Klokken, uurwerken en windvanen

a. Uurwerk

[1087]Huismerk nr. 149, vergezeld van de letters D.C. en het jaartal 1632.
N.B. Gewestelijk historisch museum Appingedam. Misschien Frerick of [Fre]derck Cornelis, kleinsmid Eenum, Zie: Rekeningen kerkvoogdij Wehe, 1647/1648; Zeerijp, 1666, 1671. Mededeling.
GDW, blz. 237, nr. [1087].

b. Windvaan

[1088]Embleem, vergezeld van de letters R.A. en het jaartal 1710: Alberda. N.B. Naamletters van Reint Alberda. Zie: OBS, blz. 93.
GDW, blz. 237, nr. [1088].

3. Meubilair

a. Orgel

[1089]HOC ORGANUM CURA NOBILISSIMI VIRI IN ENUM TOPARCHAE238 REINDT ALBERDA HOVETMANNI / EIUSQUE GENEROSISSIMAE UXORIS IOHANNAE HORENKEN IN DEI GLORIAM FACTUM ANNO 1704.
Wapens: Rechts: Gedeeld: I Alberda; II Jarges. Links: Gedeeld: I Horenken; II Van Isselmuden.
N.B. Afgebeeld: Arp Schnitger (1648-1719) en zijn werk in het Groningerland. Groningen 1969. Blz. 97; GRK, 3 (1986) 128. Zie ook: GRK, 3 (1986) 127 (waar 'FACTUM' i.p.v. 'FACTO' gelezen is)
GDW, blz. 237, nr. [1089], alwaar 'EI' i.p.v. 'DEI' gelezen wordt.

b. Bank

[1090]Wapens: Rechts: Ubbena. Links: Coenders [1].
N.B. Tegenwoordige kleuren onjuist. Reint Ubbena, overleden 1639, gehuwd voor 1595 Johanna Coenders, overleden voor of in 1631. Zie: NLW, 1967, k. 131. OBS, blz. 93.
GDW, blz. 238, nr. [1090].

4. Voorwerpen ten behoeve van de eredienst

a. Avondmaalsschotel

[1091]WILLEM BARON VAN IN EN KNIPHUISEN, HEER VAN NIENOORD, ENUM EN AICKEMA ETC. ETC. ETC., EN SUSANNA JOHANNA BARONNESSE VAN IN EN KNIPHUISEN GEBOOREN ALBERDA, VROUWE VAN NIENOORD, ENUM EN AICKEMA ETC. ETC. ETC., HEBBEN DESE SCHOOTEL TOT DIENST VAN DES HEEREN TAAFEL AAN DE KERKE VAN ENUM GEGEVEN DEN 29 DECEMB. ANNO MDCCLXII.
Wapens: Rechts: Von Inn- und Kniphausen [2]. Links: Alberda. Schildhouders: twee omziende leeuwen.
Bijbeltekst: Lucas 14:15b. Zalig enz.
N.B. Afgebeeld: APG, blz. 12/13. HLZ, nr. 198.
GDW, blz. 238, nr. [1091].

b. Avondmaalsbeker

[1092]WILLEM BARON VAN IN EN KNIPHUISEN, HEER VAN NIENOORD, ENUM EN AICKEMA ENZ. ENZ. ENZ., EN SUSANNA JOHANNA BARONNESSE VAN IN EN KNIPHUISEN, GEBOOREN ALBERDA, VROUWE VAN NIEOORD, ENUM EN AICKEMA ENZ. ENZ. ENZ., HEBBEN DEESE BEEKER TOT DIENST VAN DES HEEREN TAAFEL AAN DE KERKE VAN ENUM GEGEVEN DEN 29 DECEMB. ANNO MDCCLXII.
Wapens: Rechts: Von Inn- und Kniphausen [2]. Links: Alberda. Schildhouders: twee omziende leeuwen.
ZALIG SYN SE, DIE GEROEPEN ZYN TOT HET AVONTMAAL VAN DE BRUILOFS DES LAMS. OPENB. 19, vs. 9.
N.B. GMG, nr. 4478. Afgebeeld: HLZ, nr. 198.
GDW, blz. 238, nr. [1092].

c. Bel aan de collectezak

[1093]Wapens: Rechts: Von Inn- und Kniphausen [2]. Links: Alberda. Schildhouders: twee omziende leeuwen.
N.B. Zilver. Willem von Inn und Kniphausen, overleden Nienoord 17 maart 1768. gehuwd Oostwold [Westerkwartier] 22 november 1750 Susanna Johanna Alberda, overleden Groningen, begraven 30 januari 1799. Zie: NLW, 1935, k. 168.
GDW, blz. 238, nr. [1093].

5. Gedenktekenen

a. Grafzerken

[1094]A° 1631, DEN 17 JULY, IS IN DEN HEERE GERUST DEN EDELEN ERENTFESTEN WILLEM UBBENA, JONCKER UND HOEVELINCK TOE239 EENUM, WIENS SIELE GODT GENEDIC SI. MORS ULTIMA LINEA RERUM.
Wapens: Rechts: Ubbena. Links: Alberda. Helmteken: Ubbena.
N.B. Onder gras. OMJ.
GDW, blz. 238, nr. [1094].

[1095]A° 1639, DEN 25 OCTOBRIS, IS DEN EDELEN ERENFESTEN REINT UBBENA THOE SPYCK ENDE ENUM JUNKER ENDE HOEVELINCK IN [DEN HEERS] ENTSLAPEN. SPE P...POST TENEBRAS LUCEM.
Wapens: Rechts: Ubbena. Links: Alberda. Helmteken: Ubbena.
N.B. Onder gras. OMJ.
GDW, blz. 239, nr. [1095].

[1096]ANNO 1685, DEN 17 FEBRUARIUS, IS ZEER CHRISTELYCK IN DEN HEERE ONTSLAPEN DE EERW. WELGEL. GODSALIGE DN. HERMANNUS WIARDI, DAMMONENSIS, GETROUWE HERDER DER GEMEINTE JESU CHRISTI TOT ENUM 22 JAEREN, OUT 45 JAEREN.
Wapen: Drie sterren. Helmteken: een ster.
SYMB. ROM. 8 vs. 18. HAUD REOR INNUMERAS PLAGAS QUAS SUSTINET AEGER CONDIGNAS VITAE QUA FIT SINE FINE BEATUS.
GDW, blz. 239, nr. [1096].

[1097]Wapens: Rechts: Huismerk nr. 150, vergezeld van vier klaverbladen, 1, 2 en 1. Links: Drie klaverbladen onder elkaar.
N.B. Hierbij: GDW, nr. 1103.
GDW, blz. 239, nr. [1097].

[1098]ANNO 17--, DEN ---, IS DE DEUGDZAME MENJE LUDDES, DE GEWEZENE HUISVROU VAN DE EERBARE KLAAS KLASEN, IN HET - JAAR HAARS OUDERDOMS ZEER CHRISTELYK IN DEN HERE ONTSLAPEN, VERWAGTENDE MET ALLE WARE GELOVIGEN EEN ZALIGE OPSTANDINGE ALLEEN DOOR JEZUM CHRISTUM.
Wapen: Gedeeld: I huismerk nr. 151, II een halve adelaar.
N.B. Onder gras. OMJ.
GDW, blz. 239, nr. [1098].

[1099]ANNO 1712, DEN 29 MARTI, IS DE EERBARE KLAAS KLASEN ZEER CHRISTELYK IN DEN HERE ONTSLAPEN IN HET 33 JAAR ZYNS OUDERDOMS, VERWAGTENDE MET ALLE WARE GELOVIGEN EEN ZALIGE OPSTANDINGE ALLEEN DOOR JEZUM C[HRI]STUM.
Wapen: Huismerk, voor zover herkenbaar, nr. 152, vergezeld van boven van de letters K.K.
N.B. Onder gras. OMJ.
GDW, blz. 239, nr. [1099].

[1100]DEN 25 MAAIUS 1716 IS LOURENS DE LANGE, ORGANIST EN SCHOOLMEESTER TOT ENUM, IN DEN HERE GERUST, VERWAGTENDE EEN ZALIGE OPSTANDINGE DOOR JEZUM CHRISTUM.
Wapen: Een omgewend kinderhoofd met hoofddoek.
GOD HEEFT MY DOOR DE DOOT / TOT HEERLIKHEID VERHEVEN / AL LEG IK IN DE AARD / 'K VERWAGT HET EEUWIG LEVEN.
N.B. Onder gras. OMJ.
GDW, blz. 239, nr. [1100].

[1101]REINDT ALBERDA, COLLATOR ET TOPARCHA IN EENUM, IN ZANDT, LEERMENS, EENUM, ZEERYP, EESTRUM, TEN POST, TER LAAN, IN REYLANDT ET IN VIERBUIREN NOBILIS ET IUDICIS, IUS HABENS PRAEFECTUS CATHARACTAE SCHARMENSIS IN CASTELLO DELFZYLIA HAEREDITARIUS IN CURIA HOVETMANNORUM GRONINGAE ETOMLANDIAE ASSESSOR MATRIMONIO CONIUNCTUS FUIT CUM GENEROSISSIAIA240 ET INCLITA MATRONA DOMINA IOHANNA HORENKEN, OBIIT ANNO 1724, DEN 15 IANUWA. M.U.I.R.
Wapen: Gedeeld: I Alberda; II Jarges. Hartschild: Onherkenbaar. Schildhouders: twe leeuwen.
Kwartieren:
AlberdaUbbenaJargesVan Hulten
SchatterCoenders [1]EntensBarels
BroersemaAlberdaPanser [2]Van de Lare
De MepscheRoltmanOmptedaWapen: In goud een rode lelie.
HEIC REINDT ALBERDAE PROH! MORTUA MEMBRA QUIESCUNT / FORMATA EX FRAGILI PULVERE, PULVIS ERUNT / AST ANIMAM CAPIUNT HAHITACULA SPLENDIDA COELI / QUAE CHRISTO CAPI'rl IAM SOCIATA SUO EST / SISTE GRADUM, LECTOR, PER ME CONDISCITO, QUOD SIT / VITA HOMINUM PULVIS, BULLA, CINISQUE, NIHIL.
N.B. Zerk in muur onder preekstoel. Tot ca. 1980 alleen grafschrift zichtbaar. Wapens en daarop volgende tekst verscholen onder pleisterlaag. Tekening: RAG, Genealogische verzameling, nr. 7. Gedicht: DTB, nr. 58, blad 42 recto en verso. Zie: Bijblad NLW, 3, 1960, blz. 65. Afgebeeld, na vrijlegging, GRK, 4 (1987) 81.
GDW, blz. 239, nr. [1101].

[1102]ANNO 1724, DEN 12... EERBAERE RAANGH... SEER CHRISTELYCK IN ... ONTSLAPEN IN HET 55 JA ... DERDOOMS, VERWACHTEND ... WARE GELOVIGEN EEN ... STANDINGE TEN EEUWIG... ALLEEN DOOR JESUM ...
N.B. Onder gras. OM.). Overleden 12 april 1724 Raeng Cornellis, 'een treurig versterf, naelatende drie kleene kinderen, een man van een seer geschikt leven en wandel, en begraven den 26 dito'. Zie: DTB, nr. 58.
GDW, blz. 240, nr. [1102].

[1103]ANNO 1727, DEN 22 MARSY, IS DE EERSAME JAN BOELENS, IN ZYN LEVEN WOONACHTIGH TOT [C]RANGEWEER, BEHOORENDE ONDER DE KLOCKENSLAGH TOT ENUM, SEER CHRISTELYCK IN DEN HEEREN ONTSLAPEN IN HET 67sTE JAAR SYNS OUDER DOMS, VERWAGHTENDE MET ALLE WARE GELOVIGEN EEN ZALIGE OPSTANDINGE TEN EEUWIGE` LEVEN ALLEEN DOOR JESUM CHRISTUM.
N.B. Zie: GDW, nr. 1097.
GDW, blz. 240, nr. [1103].

[1104]DEZE STEEN BEDEKT HET RIF VAN DEN WELEERW. ZEERGELEERDEN HEER PETRUS LANDT, IN LEVEN PREDICANT TOT ENUM, GEBOREN DEN 25 MAY 1729 EN OVERLEDEN DEN 14 MAART 1781.
GDW, blz. 240, nr. [1104].

[1104A]ONDER DESE STEEN LEIT NEER D.E. ENNE PIETERS, IN LEEVEN KERKVOOGT TOT ENUM, OVERLEEDEN D. 6 MAY 1785, OUD IN 'T 46 JAAR; IN EGT GEWEEST 19 JAAR 3 MAANT MET DE E. ANJE PIETERS. WEG, O WERELT, LAAT MY RUSTEN / AL U LUST IS MY VERDRIET / WAT SOU MY DE WEREL r LUSTEN / WANT MEN VINT ER JEZUS NIET.
N.B. OMJ.
GDW, blz. 240, nr. [1104A].

[1104B]ONDER DESE STEEN LEIT NEER D.E. ANJE PIETERS, IS OVERLEDEN D. 21 NOVEMBER 1785, OUD 51 JAAR; 19 JAAR 3 MAAND IN EGT GEWEEST. DIE DIT NU LEEST / ALSO BEN IK GEWEEST / EN ALS IK NU REN / MOET GY OOK AL TOT STOF DER AARDE IN.
N.B. OMJ.
GDW, blz. 240, nr. [1104B].

[1104C]... FEEBUARIUS, IS DE EER ... ERS SEER CHRISTE ... NTSLAPEN IN HET 76 ... UDERDOMS, VERWAGH ... GE OPSTANDINGE ... LEVEN ALLEEN ... CHRISTUM.241
Medaillon: Huismerk nr. 125, doch links beneden onherkenbaar, vergezeld van de letters W. P.
N.B. OMJ. Betreft misschien Willem Peters, van de Ryp [Zeerijp], die 6 februari 1728 in een sloot viel 'seer dronken synde' en 8 februari overleed. Zie: DTB, nr. 58, blz. 43.
GDW, blz. 240, nr. [1104C].






Contact


Bron: A. Pathuis, Groninger gedenkwaardigheden. Teksten, wapens en huismerken van 1298-1814
(Assen/Amsterdam 1977), met aanvullingen en correcties door R.H. Alma.
Met dank aan Elibert Datema voor het scannen en ocr'en.
Aanvullingen en correcties graag naar mailredmeralmanl.



Laatst bijgewerkt 6 januari 2012
Naar begin van de pagina